Η Πόλη που εάλω

Η πάλαι ποτέ πόλης των πόλεων Κωνσταντινούπολη και όλα όσα είδα σε αυτή

Πρόλογος

Είναι γνωστό πως η Κωνσταντινούπολη για εμάς τους Έλληνες και η Ιστανμπούλ για τους Τούρκους. Είναι η μεγαλύτερη πόλη της Τουρκίας σήμερα, με πληθυσμό 15.000 000 κατοίκους ενώ λέγεται πως φθάνει ακόμα και τα 20.000 000.  

Την Κωνσταντινούπολη, το κέντρο της παρελθούσας ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, την πόλη που άκμασε για πάνω από 1.000 χρόνια, το επίκεντρο του ορθόδοξου Χριστιανικού δόγματος, την πόλη πέρασμα και μετεξέλιξη του αρχαίου Ελληνικού κόσμου, την πόλη που λεηλάτησαν οι παπικοί σταυροφόροι το 1204, η πόλη που άλωσαν οι κατακτητές Οθωμανοί στις 29-5-1453, αυτή την τουρκεμένη πόλη, την πόλη της μαντίλας και του φερετζέ επισκέφτηκα στις 19 με 23-7-2024.

Συνοριακό πέρασμα «Κήπων του Εύρου»

Φθάσαμε με το λεωφορείο επιτέλους στο συνοριακό πέρασμα. Ο γιός μου ήθελε να πάμε κατευθείαν στα αφορολόγητα με την πεποίθηση πως  θα βρει να αγοράσει ένα ακριβό άρωμα σε καλή τιμή και εγώ ήθελα να πιο ένα τελευταίο «ελληνικό» καπουτσίνο. Ο γιός μου απογοητεύθηκε γιατί πάλι τα αρώματα ήταν πολύ ακριβά για τα διαθέσιμα χρήματα μας και εγώ έμεινα χωρίς καφέ, αφού ίσως λόγω βλάβης είχε κλείσει η καφετέρια.

Αφού δείξαμε τις ταυτότητες μας και όσοι συνοδεύαμε ανήλικο, την υπεύθυνη δήλωση συναίνεσης του έτερου γονιού προκειμένου να δηλώνεται η συναίνεση του, για να μπορεί το παιδί να βγει από την χώρα, κινηθήκαμε προς τον ποταμό Εύρο που αποτελεί το σύνορο μεταξύ των δύο χωρών. Στο μεσοδιάστημα το λεωφορείο κινούνταν σε δρόμο με άσφαλτο αλλά κάποιες φορές νόμιζες ότι κινούνταν σε εργοτάξιο.

Πάνω στην γέφυρα του ποταμού Εύρου ακριβώς στο μέσο του κυμάτιζαν η ελληνική σημαία από την πλευρά της Ελλάδας και αντίστοιχα από την πλευρά της Τουρκίας. Μόλις περάσαμε τη γέφυρα ο δρόμος μέχρι το τουρκικό πέρασμα ήταν πολύ καλός. Μπροστά μας ανοίγονταν κάτι σαν μεγάλες πύλες και περάσαμε κάτω από αυτές, μετά ένα τεράστιο κυματιστό στέγαστρο σκίαζε τα φυλάκια ελέγχου όσων μπαίνουν στην Τουρκία. Αφού ελεγχτήκαμε δείχνοντας ότι είχε ο κάθε ένας, δηλαδή ταυτότητα η διαβατήριο, συνεχίσαμε τον δρόμο μας προς τη Κωνσταντινούπολη.  

 

Η πρώτη επαφή με τόσους πολλούς ουρανοξύστες

Δεν κράτησα χρόνους και αποστάσεις από το ταξίδι μου, αλλά μόνο εικόνες. Δεξιά και αριστερά προς την Πόλη, υπήρχαν τεράστιες πεδιάδες και θα πρέπει να ήταν καλλιεργημένες. Έχουμε όμως και στην Ελλάδα τέτοιες, οπότε καμία ιδιαίτερη εντύπωση.  Αυτό άλλαξε μόλις αρχίσαμε να βλέπουμε τεράστια κτήρια σε όγκο και ύψος. Μερικές φορές ήταν πολλά μαζεμένα σαν να αποτελούσαν οικισμούς από ουρανοξύστες.

 

Τα τουρκικά διόδια και οι κάμερες

Στον δρόμο προς την Κωνσταντινούπολή συναντήσαμε διόδια, που δεν είχαν όμως καμία σχέση με τα ελληνικά. Απλά έκοβες ταχύτητα και περνούσες κάτω από μεταλλικές κολώνες γεμάτες με κάμερες. Όπως μας είπε ο οδηγός, οι κάμερες φωτογράφιζαν τις πινακίδες του λεωφορείου και όταν αυτό έβγαινε από την χώρα θα πλήρωνε το ανάλογο τίμημα. Αντίστοιχα η χρέωση των διοδίων αποδίδετε στον κάθε ιδιοκτήτη οχήματος μέσο χρέωσης του λογαριασμού του.

Ενώ στους ελληνικούς δρόμους ήταν συχνό το φαινόμενο να μας προσπερνούν με μεγάλη ταχύτητα χωρίς τον φόβο ότι θα καταγραφούν από το κράτος, στην Τουρκία οι δρόμοι είναι γεμάτοι κάμερες και κάθε παράβαση χρεώνεται εν τη γενέσει της.

 

Δούνε και λαβείν στην Τουρκία

Η ξεναγός μας, φρόντισε να μας επιστήσει την προσοχή στους πλανόδιους μικροπωλητές και γενικότερα στις συναλλαγές μας, καθώς με ορισμένες εξαιρέσεις, το παζάρι είναι απαραίτητο.

Το πρώτο απόγευμα στην Πόλη, βρεθήκαμε στην πλατεία Ταξίμ. Εκεί δεσπόζει ένας ουρανοξύστης ξενοδοχείο, ένα μεγάλο τζαμί, ένα μεγάλο έργο τέχνης και ο ναός αφιερωμένος στην Αγία Τριάδα.  Από εκείνο το σημείο ξεκινάει ο μεγάλος πεζόδρομος της πόλης που σήμερα λέγεται Ιστικλαλ, που θα πει «ανεξαρτησία» . Ανεξαρτησία από ποιους άραγε; μα φυσικά από τους Έλληνες, τους Έλληνες που οι Τούρκοι από το 1453 είχαν αλώσει την πόλη τους, που ήταν υπόδουλοι, χωρίς στρατό, δικαιώματα  και πάντα ισχνή μειονότητα στην πόλη. Από αυτούς ανεξαρτητοποιήθηκαν τον Σεπτέμβρη του 1955!, δηλαδή πλήρη διαστρέβλωση της ιστορικής αλήθειας. Έδιωξαν δηλαδή οι Τούρκοι τους  Έλληνες που είχαν μείνει στην Πόλη περίπου 120.000 άνθρωποι, όπως είχε συμφωνηθεί το 1923 στην συνθήκη της  Λοζάνης να μείνουν στις εστίες τους. Με αντίστοιχο αριθμό οι μουσουλμάνοι, (όχι Τούρκων, Ελλήνων μουσουλμάνων) στην Θράκη οι οποίοι εξαιρέθηκαν από την ανταλλαγή των πληθυσμών. Ας δουν λοιπόν κάποιοι πόσοι μουσουλμάνοι υπάρχουν στην Θράκη και ας δουν πόσους Έλληνες άφησε η Τουρκία στην Πόλη, περίπου 2.000 ηλικιωμένοι είναι τώρα.

Εκεί  λοιπόν στην πλατεία Ταξίμ, πλησίασε ένας μικροπωλητής τον γιό μου με μία τσάντα γεμάτη αρώματα, του βγάζει ένα άρωμα που το πουλούσε 20 ευρώ, ήταν μέσα στο κουτί του και σφραγισμένο. Η τιμή του αρώματος στην ελληνική αγορά ήταν 90 ευρώ και αυτός το πουλούσε μόνο 20 ευρώ, καλή ευκαιρία σκέφτηκα και το πήραμε, αμέσως μετά βγάζει ένα ακόμη άρωμα και μας λέει μόνος του, αυτό 15 ευρώ. Όπως καταλάβατε το αγόρασα κι αυτό, χωρίς παζάρι χωρίς τίποτα, αφού μας ευχαρίστησε θερμά και είπε πως είμαστε καλοί άνθρωποι έφυγε.

Τρις μέρες μετά συναντήσαμε έναν άλλο πλανόδιο, πωλούσε και εκείνος αρώματα, ήταν σφραγισμένα και αυτά σε άριστη κατάσταση. Είχαμε όμως πάρει ήδη άρωμα και κάναμε τους δύσκολους, πες-πες ο Τούρκος κατέβασε την τιμή από 20 ευρώ το ένα άρωμα,σε 20 ευρώ τα τρία κουτιά, κάπως έτσι βρεθήκαμε με τρία ακόμη αρώματα και την βεβαιότητα πως ο πρώτος πλανόδιος, μας έπιασε λόγο δικής μας άγνοιας κορόιδα, αφού με 35 ευρώ πήραμε 2 αρώματα και από το δεύτερο, με 20 ευρώ πήραμε τρία αρώματα.

 Σε μία από τις ταβέρνες που μας πήγανε για να φάμε μεσημεριανό, στο τέλος σέρβιραν ένα μικρό κομμάτι μπακλαβά, δεν έμοιαζε με τον μπακλαβά που φτιάχνουμε εμείς εδώ στην Ελλάδα, ήταν όμως εξαιρετικής γεύσης και έψαχνα να βρω για να αγοράσω ένα κιλό πλέον. Στους πεζόδρομους της πλατείας Ταξίμ, εκεί που είναι πολλά ξενοδοχεία και αυτό που μείναμε, υπήρχε κάτι σαν ζαχαροπλαστείο μόνο με σιροπιαστά γλυκά. Με ευχάριστη έκπληξη διαπίστωσα πως είχε ακριβός τον θεσπέσιο εκείνο μπακλαβά της ταβέρνας. Σε λίγο ήμουν μέσα και ρώτησα με την βοήθεια πάντα του γιού μου που ξέρει λίγα αγγλικά, πόσο έχει το κιλό. Αμέσως η χαρά μου που βρήκα αυτό το ωραίο γλυκό πάγωσε, 39 ευρώ έκανε το κιλό. Να μην τα πολυλογώ πήρα έτσι για το σπάσιμο της λιγούρας, ¼, τέσσερα κομματάκια 10 ευρώ παρακαλώ.

Την τελευταία ημέρα παραμονής μας στην Κωνσταντινούπολη, η ξεναγός μας πήγε σε ένα μαγαζί με αναμνηστικά δώρα και γλυκά. Με ευχάριστη έκπληξη διαπίστωσα ότι οι μπακλαβάδες όλων των ειδών κόστιζαν μόνο 12 ευρώ το κιλό, όπως καταλαβαίνετε πήρα δύο κιλά και ήταν εξαιρετικής γευστικότητας και αυτοί.

Όλες οι συναλλαγές μας γίνονταν είτε σε ευρώ, είτε σε λίρες. Υπήρχαν παντού ανταλλακτήρια  χωρίς να κρατάνε προμήθεια. Έδινες ευρώ και σου έδιναν λίρες με την τρέχουσα ισοτιμία. Εμείς μετατρέψαμε 80 ευρώ σε λίρες με ισοτιμία 35,5 λίρες προς ένα ευρώ. 

Οι τιμές τους γενικά ήταν ακριβές, για παράδειγμα μία απλή πίτσα μαργαρίτα μετρίου μεγέθους κόστιζε 240 λίρες, δηλαδή περίπου 7 ευρώ. Μία μερίδα κοτόπουλο μπάρμπεκιου κόστιζε 260 λίρες, δηλαδή περίπου 8 ευρώ. Μία κόκα κόλα κόστιζε 140 λίρες δηλαδή 4 ευρώ. Τις τιμές αυτές δεν πρέπει να τις βλέπετε σαν να είναι στην Ελλάδα, αλλά στην Τουρκία.

Η μεγάλη όμως υπερβολή, γίνετε στα εισιτήρια των αρχαιολογικών χώρων. Για παράδειγμα, για να κάνεις ένα κύκλο στον γυναικωνίτη της Η Του Θεού Σοφίας  (Αγιάς Σοφιάς), πρέπει να πληρώσεις 25 ευρώ. Το ίδιο ποσό 25 ευρώ για να μπεις στην υπόγεια  βυζαντινή δεξαμενή. Αντίστοιχα και μεγαλύτερα ποσά ζητάνε για άλλα μνημεία όπως το Ντολμά μπαξέ το οποίο δεν επισκέφτηκα.

Είναι καλό να μετατρέπεις τα ευρώ σε λίρες και να πληρώνεις με αυτές, γιατί πάντα στρογγυλοποιούν την τιμή προς τα πάνω όταν είναι να πληρωθούν σε ευρώ.

 

Τουρκική κουζίνα

Γενικά δεν είμαι άνθρωπος που δοκιμάζω εύκολα και με άνεση ξένες κουζίνες και γεύσεις, επιμένουν θα έλεγα να με «κρατούν δέσμιο» η κουζίνα και οι γεύσεις των παιδικών μου χρόνων. Είπα όμως με κρύα καρδιά να κάνω μία εξαίρεση και να προσπαθήσω να δοκιμάσω τουρκικά πιάτα και τα κατάφερα. Ως πρώτα πιάτα  έφερναν στα τούρκικα ταβερνάκια  που μας πήγαινε το γραφείο που είχε αναλάβει την εκδρομή, κάτι που έμοιαζε με τζατζίκι χωρίς να έχει καμία γευστική σχέση, διάφορα ξερά φασολάκια μέσα σε σάλτσα και κάποια άλλα πιατάκια που δεν κατάλαβα  ποτέ τι έτρωγα ούτε ήξερε κανείς να μου πει. Ευτυχώς την παρτίδα έσωζε πάντα το κυρίως πιάτο, που ήταν η ψητό κοτόπουλο, η ψάρι, η κεφτέδες με αρνίσιο κρέας, καθώς πατάτες και ρύζι. Το ψωμί τους ήταν κάτι νόστιμες σε διάφορες μορφές ανάλογα την ταβέρνα αραβικές πίτες και κατ εξαίρεση για εμάς, έβγαζαν ενίοτε και λίγο ψωμί .

Από το δεύτερο βράδυ ρωτήσαμε που μπορούμε να φάμε Ευρωπαϊκό φαγητό,  μας πρότειναν ένα Ιταλικό εστιατόριο εκεί κοντά στην πλατεία Ταξίμ. Επί τρεις βραδιές είχαμε βρει ένα «γευστικό λιμάνι» που μας ενέπνεε σιγουριά και διατροφική ασφάλεια. Τίποτα να μην φάμε όλη την ημέρα, το βράδυ θα απολαύσουμε μία μερίδα κοτόπουλο μπάρμπεκιου, μια  πίτσα μαργαρίτα όπως την κάνουν και στην Ελλάδα, μία μακαρονάδα κλπ.

Το πρωινό στο ξενοδοχείο μας θα το χαρακτήριζα πλούσιο με ευρωπαϊκές και τουρκικές γεύσεις. Σε ό,τι με αφορά κατανάλωνα κάθε πρωί ένα τοστ και ελιές σαν αυτές που έχουμε στην Κρήτη στις ορεινές περιοχές, δηλαδή τις μαύρες σταφιδολιές που πέφτουν μόνες τους από το δέντρο.

Κάτι που μου έκανε μεγάλη εντύπωση και που δεν μπόρεσα να δώσω απάντηση, είναι το εξής. Στην πλατεία Ταξίμ υπήρχαν πολλοί μικροπωλητές οι οποίοι πωλούσαν μεταξύ των άλλων ξυρών καρπών, ψητά κάστανα . Δεν θα μου έκανε καμία εντύπωση εάν ήταν Δεκέμβριος μήνας, αλλά μήνα Ιούλιο να πουλάνε ψητά κάστανα; Όπως καταλαμβάνετε πήρα 6 κάστανα προς 100 λίρες δηλαδή περίπου τρία ευρώ. Δύο κάστανα ένα ευρώ. Σωστά μαντέψατε, τα κάστανα που πήρα είχαν εξαιρετική γεύση και αν ήταν φθηνότερα θα έπαιρνα πολύ περισσότερα.

Σε κάποια μπακάλικα που μπήκαμε εκεί στους πεζόδρομους της Πλατείας Ταξίμ για να προμηθευτούμε νερό, παρατήρησα πως δεν υπάρχει απολύτως κανένα ελληνικό προϊόν, αντιθέτως υπήρχαν πολλές Γερμανικές μάρκες όπως και στην Ελλάδα.

Το τούρκικο νερό για εμένα, είναι θα έλεγα άγευστο, η με μια γεύση που πικρίζει ανεπαίσθητα. Αγοράζαμε τη συσκευασία με τα 12 μπουκαλάκια 120 λίρες, δηλαδή ελάχιστα πάνω από τα τρία ευρώ.  

 

Ο πεζόδρομος του Πέρα η Ιστικλαλ      

 Αυτός ο πεζόδρομος είναι θα λέγαμε ο αντίστοιχος της Ερμού της Αθήνας και της 25 Αυγούστου  του Ηρακλείου και έχει μήκος πάνω από 2.800 μέτρα. Ξεκινάει από την πλατεία Ταξίμ και φτάνει μέχρι τον πύργο του Γαλατά. Έχει πλάτος πάνω από 16 μέτρα και ακριβώς στο κέντρο του σε όλο του το μήκος περνάνε οι γραμμές του τραμ.

Σε αυτό τον πεζόδρομο και τα γύρο στενά, πραγματοποιήθηκε από τον τουρκικό όχλο η καταστροφή των ελληνικών καταστημάτων στις 6  προς 7 Σεπτεμβρίου 1955 και ο διωγμός του Ελληνικού στοιχείου της Πόλης.

Πολλά από τα κτήρια σε αυτόν τον πεζόδρομο θυμίζουν έντονα ελληνική αρχιτεκτονική, αρκεί να έχεις συχνά το βλέμμα σου στραμμένο προς τα πάνω για να τα δεις. Εκεί υπάρχουν πάρα πολλά μαγαζιά γνωστών ονομάτων  του εξωτερικού και μάλλον για παχυλά πορτοφόλια.  Ανάμεσα τους και πάρα πολλά μικρότερα καταστήματα. Κανένα κατάστημα δεν είχε τίποτε έξω, ούτε εμπόρευμα, ούτε τραπεζοκαθίσματα. Εντός του πεζόδρομου σε κοντινές αποστάσεις υπήρχαν αστυνομικοί που παρατηρούν το πολυάριθμο πλήθος.

Όταν έκανα βόλτα σε αυτόν τον αχανή πεζόδρομο ήταν Σάββατο 20-7-2024 7:30 το απόγευμα. Ήταν γεμάτος με ανθρώπους κάθε λογής, Ιάπωνες, Ευρωπαίους, από ισλαμικές χώρες και φυσικά Τούρκους. Έβλεπες την αντίθεση δίπλα-δίπλα, γυναίκες με μαντίλες να έχουν καλυμμένα μόνο τα μαλλιά τους, γυναίκες με ολόσωμο μαύρο ένδυμα που φαίνονταν μόνο τα μάτια τους, γυναίκες χωρίς κανένα διακριτικό θρησκείας και γυναίκες με ευρωπαϊκή καλοκαιρινή αμφίεση, δηλαδή φορούσαν μόνο τα απολύτως απαραίτητα.

Είχε τόσους πολλούς ανθρώπους αυτός  ο τεράστιος πεζόδρομος που κάθε φορά που περνούσε ένα βαγόνι του τραμ, χτυπούσε το κουδούνι του που στην Ελλάδα το συναντάμε πλέον μόνο σε παλιές ελληνικές ταινίες. Σχεδόν πάντα πίσω από το τραμ έτρεχαν νεαροί τούρκοι για να πιαστούν από τις λαβές του και να κάνουν μερικές εκατοντάδες μέτρα δωρεάν. Άνοιγε το πλήθος να περάσει το τραμ και έκλεινε αμέσως μετά.

Ο πεζόδρομος του Ιστικλαλ ήταν βατός σε όλο του το μήκος και το πλάτος. Το 50% ίσως και παραπάνω των ανθρώπων που είτε έκαναν τον περίπατο τους, είτε τα ψώνια τους, ήταν γυναίκες και μάλιστα από ισλαμικές χώρες, γιατί όπως μας είπε η ξεναγός, οι τουρκάλες φορούν απλά μία μαντίλα και ο πεζόδρομος είχε πάρα πολλές γυναίκες με ολόσωμο κάλυμμα. Πολλές από αυτές συνοδεύονταν είτε από τον σύζυγο τους, είτε από τα παιδιά τους. Παρατήρησα πως τα νεαρά κορίτσια δεν φορούσαν μαντίλα ενώ φορούσε η μητέρα τους. Αυτό δεν ίσχυε στις γυναίκες με ολόσωμη περιβολή, μόνο τα αγοράκια της οικογένειας ήταν χωρίς ιδιαίτερο ντύσιμο.

 

Χαρακτηριστικά              

Σε γενικές γραμμές οι Τούρκοι έχουν ένα με δύο τόνους πιο σκούρο δέρμα από τον γενικό ελληνικό μέσο όρο. Αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπήρχαν Τούρκοι και Τουρκάλες με λευκό δέρμα. Όπως και στην Ελλάδα έχουμε και ανθρώπους με πιο σκουρόχρωμο δέρμα. Σε κάθε περίπτωση η συνείδηση της εθνικότητας μετράει, με ποιες αξίες έχει μεγαλώσει και γαλουχηθεί ένας άνθρωπος, αυτά  παίζουν καθοριστικό ρόλο.

Αρκετές ήταν οι γυναίκες που μπορούσα να δω το χρώμα τους επειδή φορούσαν μοντέρνα καλοκαιρινά ρούχα. Εντύπωση μου έκανε που ήταν όλων των χρωματικών τόνων. Γυναίκες σκουρόχρωμες αλλά όχι της μαύρης φυλής, που θα περίμενες να φορούν κάποιο ολόσωμο ένδυμα, ήταν μόνο με τα απαραίτητα και περπατούσαν μόνες τους η σε παρέες. 

 

Περιπολικά    

Όταν είδαμε το πρώτο περιπολικό μέσα από το λεωφορείο, όλοι ξαφνιάστηκαν και το κοίταζαν σαν να μην είχαν δει ποτέ ξανά περιπολικό της αστυνομίας. Πράγματι δεν είχαν δει ποτέ στην Ελλάδα μία Μπέτλεϊ  και πιο κάτω μία Πόρσε, μία Λαμποργκίνη κλπ.

Η ξεναγός μας ενημέρωσε ότι αυτά τα αυτοκίνητα είχαν κατασχεθεί για διάφορους λόγους από τα τελωνεία της Τουρκίας και το κράτος τα αξιοποίησε ως αποτελεσματικά και αξιόπιστα αστυνομικά οχήματα.   

Η Χάλκη

Ως Έλληνες δεν θα μπορούσαμε παρά να επισκεφτούμε την κλειστή από το 1971 θεολογική σχολή της Χάλκης. Η σχολή είναι σε ένα από τα 6 νησιά της περιοχής και λειτουργεί σήμερα ως ησυχαστήριο-μοναστήρι. Διατηρείται έτσι ώστε αν κάποτε αποφασίσει η τουρκική κυβέρνηση να την ανοίξει, αυτή να λειτουργήσει από την επόμενη κιόλας μέρα αν όχι την ίδια. 

Η τουρκική κυβέρνηση έχει περάσει νόμο που λέει ότι, ο εκάστοτε Οικουμενικός Πατριάρχης πρέπει να είναι Τούρκος υπήκοος. Αυτό σημαίνει ότι αν η μοναδική εκκλησιαστική σχολή είναι κλειστή, δεν θα προκύπτουν ιερείς από τους περίπου 2.000 Έλληνες με τουρκική υπηκοότητα, οι οποίοι να διαδέχονται τον εκάστοτε Πατριάρχη. Αυτό σημαίνει πως σε κάποια χρόνια, όλοι εκείνοι οι Έλληνες που είναι τούρκοι υπήκοοι και έχουν βγάλει την εκκλησιαστική σχολή της Χάλκης, δεν θα υπάρχουν πλέον στη ζωή. Έτσι το Πατριαρχείο θα αναγκαστεί να αλλάξει χώρα, η, η τουρκική κυβέρνηση θα διορίζει κάποιον αρεστό της σαν Οικουμενικό πατριάρχη. Και οι δύο εξελίξεις είναι τραγικές. Υπάρχει και μία τρίτη επιλογή, να ζητήσουν Έλληνες επίσκοποι να τους  χορηγηθεί η τουρκική υπηκοότητα και έτσι να μπορούν να διεκδικήσουν τον πατριαρχικό θώκο. Γενικά η Τουρκία θέλει να μας φέρνει σε αδιέξοδα που μπορούν να μετριαστούν μόνο με τον ραγιαδισμό, δηλαδή την δουλοπρέπεια, η την αιματηρή θυσία μέσα από την επανάσταση και τον πόλεμο.

Το νησί της Χάλκης λοιπόν, είναι ένα πολύ όμορφο μέρος με καταπληκτική αίσθηση οικειότητας. Στην Θεολογική σχολή μπορεί κάποιος να ανέβη είτε με τα πόδια, μέσα από ελαφρός ανηφορικό δρόμο και μονοπάτι μέσα σε 10 λεπτά, η να δώσει τρία ευρώ σε έναν Τούρκο και να τον μεταφέρει ως εκεί με το ηλεκτρικό του τρίκυκλο. Γενικά όμως δεν μου ενέπνευσαν καμία εμπιστοσύνη αυτοί οι οδηγοί. 

Αμέσως μετά την Χάλκη πήραμε το πλοίο και πήγαμε στην Πρίγκηπο. Τα πλοία τους έχουν δύο πατώματα με τον εσωτερικό τους χώρο να είναι ευρύχωρος και με πολλές και άνετες θέσεις, με την χωρητικότητα να είναι γύρο στα 200 άτομα ίσως και περισσότερα.

 

Η Πρίγκηπος

Η Πρίγκηπος είναι ένα επίσης πανέμορφο νησί γεμάτο με ταβέρνες που σέρβιρες σχεδόν τα πάντα και ιδιαίτερα ψάρια. Υπήρχαν όλων των ειδών τα καταστήματα σε ένα μεγάλο σύμπλεγμα δρόμων με μικρές και μεγάλες πλατείες, σκιερά μέρη από τα πολλά δέντρα, ενώ οι συσκευές που σε δρόσιζαν πετώντας σου νερό με αέρα ήταν σχεδόν σε κάθε χώρο εστίασης. Εκεί ήπια το μοναδικό καφέ στην Τουρκία, γιατί ως τουριστικό μέρος στο μενού τους υπήρχε και καπουτσίνος.

Πήρα ένα παγωτό έτσι για να το δοκιμάσω και να το συγκρίνω με το ελληνικό παγωτό. Ομολογώ πως το έφαγα με δυσκολία, ήταν αρκετά πηχτό και μου φάνηκε βαρύ.

Δύο ακόμη στοιχεία θυμάμαι έντονα από την Πρίγκηπο, το ένα είναι ότι υπήρχαν παντού μόνο ηλεκτροκίνητα μέσα μεταφοράς, από πατίνια, μηχανάκια, μικρά αυτοκίνητα και μικρά λεωφορεία. Το παράξενο ήταν πως το νησί είχε κατακλειστεί από γυναίκες ισλαμικών χωρών, καθώς μεγάλο ποσοστό, φορούσε ολόσωμη ενδυμασία. 

    

   

Προσβασιμότητα της πόλης     

Η Κωνσταντινούπολή έχει πάρα πολλούς δρόμους, γέφυρες και φυσικά μετρό. Οι αποστάσεις είναι πολύ μεγάλες με το δίκτυο της συγκοινωνίας να είναι πυκνό. Σύγχρονα αστικά λεωφορεία, τραμ με πολλά βαγόνια, αυτοκίνητα κάθε είδους, νοικιαζόμενα πατίνια παντού σταθμευμένα και πολλά άλλα.

Όλα τους σχεδόν τα πεζοδρόμια ήταν άνετα μεγάλα χωρίς εμπόδια. Υπήρχαν φυσικά και οι εξαιρέσεις. Οδηγός όδευσης τυφλών δεν υπήρχε πουθενά, με εξαίρεση μέσα στο μετρό, από την είσοδο του σταθμού του μετρό μέχρι την αποβάθρα ένας εκπαιδευμένος τυφλός μπορούσε να πάει άνετα και με ασφάλεια.

Όλα τα πεζοδρόμια ήταν οριοθετημένα πάνω στο κράσπεδο τους με μικρά η πιο μεγάλα κολωνάκια. Το πιο σημαντικό όμως για εμένα είναι πως τουλάχιστον στους δρόμους που κινήθηκα εγώ, δεν υπήρχαν πάνω στα πεζοδρόμια δέντρα που να εμποδίζουν τους  πεζούς, τι πιο λογικό!.

 

Γενικές εντυπώσεις και απόψεις από την Πόλη

 Γενικά η Κωνσταντίνου πόλης, έχει μετατραπεί από μία αμιγώς Χριστιανική πόλη, σε αμιγώς Μωαμεθανική πόλη. Ιδιαίτερα στο Ευρωπαϊκό της  μέρος υπάρχουν πολλά και μεγάλα τζαμιά. 5 φορές την ημέρα η ατμόσφαιρα αντηχεί από την φωνή του Μουεζίνη που καλεί τους πιστούς σε προσευχή.

Το μέρος της Πόλης που είναι στην Ασιατική πλευρά, μπορώ να πω πως είδα λιγότερα τζαμιά, χαμηλότερα κτήρια και πιο προσεγμένες συνοικίες. Έχω την εντύπωση πως αν αφαιρέσουμε τις επενδύσεις μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων και των Αράβων με τα πετροδόλαρα τους, οι Τούρκοι θα μείνουν με μια άδεια πόλη γεμάτη επιβλητικά τζαμιά.

Πάντως, μιλάμε για μία ζωντανή πόλη με πολλούς και νέους Τούρκους, μια πόλη που θα πρέπει να αντιμετωπίζει μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα  λόγω υπερπληθυσμού.

  Εκεί που ήταν κάποτε τα Βυζαντινά παλάτια, σήμερα είναι σχεδόν παντού κτισμένες πολυκατοικίες, η ευτυχώς κενοί χώροι. Έχουν μείνει αρκετά σημεία να μαρτυρούν  το Ελληνικό παρελθόν της πόλης. Τέτοια σημεία  είναι, φυσικά η Αγιά Σοφιά, που αν δεν ξέρεις ότι ήταν Χριστιανικός Ναός, δεν το καταλαβαίνεις αφού πρώτα βλέπεις τους τέσσερις μιναρέδες και κολλημένα κτίσματα υποστηρικτικά του τζαμιού πλέον.

Γενικά νομίζω πως για έναν Έλληνα  γνώστη της ιστορίας, η επίσκεψη στην Πόλη, του προκαλεί και συναισθήματα λύπης, για αυτά που είχαμε και χάσαμε. Δραματικό είναι επίσης ότι το τουρκικό κράτος φροντίζει για την προσέλκυση κάθε ξένου, εκτός φυσικά από τους Έλληνες, γιατί  ξέρουν πως μόνο οι Έλληνες έχουν δικαιώματα  στην Πόλη.

Στην Κωνσταντινούπολη θα περίμενα να υπάρχουν και Ελληνικά προϊόντα, ελληνικά εστιατόρια, καφετέριες και άλλα, τίποτα όμως από όλα αυτά δεν είδα.

Τις μέρες που έμεινα στην Πόλη, την πρωτεύουσα  της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, την κοιτίδα του Ελληνισμού και της μετεξέλιξης του. Ένιωσα πως οι Τούρκοι όσο και αν σκεπάζουν τα μνημεία, όσο και αν τα μεταμφιέζουν και διαστρεβλώνουν την ιστορία, αυτά θα είναι εκεί, να ομολογούν ποιοι είναι οι δημιουργοί-ιδιοκτήτες της πόλεις και ποιοι οι κατακτητές-εισβολείς της Κωνσταντινούπολης.

Στην ερώτηση αν θα πήγαινα ξανά στην Κωνσταντινούπολή; Η απάντηση είναι ναι!.

Στην ερώτηση τι θα ήθελα να έχει συμβεί την άλλη φορά; Η απάντηση είναι να δω την σχολή της Χάλκης εν λειτουργία με μαθητές από όλο τον κόσμο. Όλες τις ορθόδοξες εκκλησίες να λειτουργούν ως ιεροί Ναοί. Να δω πολλά  ελληνικά μαγαζιά και Έλληνες στις ιδιόκτητες περιουσίες τους και να υπάρχουν Ελληνικά σχολεία.

Δεν θα πω να δω ξανά Ελληνική την Κωνσταντινούπολη αν και το εύχομαι!, γιατί μου αρέσει να βλέπω τα πράγματα ρεαλιστικά. Αυτά όμως που αναφέρω μπορούν να γίνουν αν το θελήσει μία τουρκική κυβέρνηση, που θα καταλάβει το συμφέρον της.

Η Κωνσταντινούπολη είναι μία φωτεινή πόλη, παρόλο την δραματική αλλαγή στην ιστορίας της το 1453.