ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΙΚΩΝ ΜΑΘΗΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Πρόλογος
Μέσα από τις αναμνήσεις του Αείμνηστου Νίκου Γ.Χριστινίδη την περίοδο 1949-51, δασκάλου των Αρχανών, συγγραφέα και ερευνητή, μαθαίνουμε-ανακαλύπτουμε μέρος της ιστορίας του Ηρακλείου εκείνης της εποχής, διασώζοντας ονόματα-γεγονότα και τη χωροθέτηση του μεταπολεμικού Ηρακλείου.
ΑΝΑΜΝΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΙΚΩΝ ΜΑΘΗΤΙΚΩΝ ΧΡΟΝΩΝ
Γράφει: Ο Νίκος Γ.Χριστινίδης
Τον Ιούνιο του 1948,που τελειώσαμε την Τρίτη τάξη του Γυμνασιακού Παραρτήματος Αρχανών, μας κάνουν γνωστό ότι, όσοι επιθυμούν να συνεχίσουν τις « σπουδές» τους,στις επόμενες γυμνασιακές τάξεις, πρέπει, από το νέο σχολ.έτος 1948-49,να φοιτήσουν στα αντίστοιχα Γυμνάσια της πόλης του Ηρακλείου.
Το Γυμνάσιο Αρρένων του Ηρακλείου,που προοριζόμαστε εμείς τ’ αγόρια, στεγαζότανε,μαζί με το θηλέων και την Εμπορική Σχολή, στον λεγόμενο Ναό του Σωτήρος, στην πλατεία Βαλιδέ Τζαμί ή Φαλτέ-Τζαμί, σημερινή πλατεία Κορνάρου,το οποίο κτίριο από το 1926 μέχρι το 1969,που κατεδαφίστηκε,χρησίμευε ως Εκπαιδευτήριο.
Τον Φεβρουάριο του 1949 και στη διάρκεια των γραπτών εξετάσεων του Α΄εξαμήνου,αν και νεοφερμένος στη πόλη,το ρίσκαρα και έτρεξα στο Μαρτινέγκο να δώ από κοντά την ΑΕΚ, που έδινε αγώνα με τον Εργοτέλη.Θαύμασα την μαχητικότητα της και την αποτελεσματικότητά της με αρχηγό τον θρυλικό Μαρόπουλο,που νίκησε τον Εργοτέλη με σκόρ 9-1.Από τότε έγινα οπαδός της και μάλιστα φ α ν α τ ι κ ό ς.
Αυτό δεν με εμπόδισε την επομένη να γράψω άριστα στην ΄Αλγεβρα και να συμπεριληφθώ στη λίστα των καλών μαθητών,στα μαθηματικά, που τηρούσε ο καθηγητής μας Γιάννης Τζανακάκης, μ΄ ό,τι ευεργετικό αποτέλεσμα έφερνε αυτή η λίστα και για τα υπόλοιπα σχολικά χρόνια…
Εδώ εφαρμόστηκε η ρήση ότι, αν σε πάρει από καλό μάτι ο καθηγητής σου,σώθηκες.(Οι επιζώντες ακόμη συμμαθητές μου,που με διαβάζουν, θα θυμηθούν την ιδιαίτερη αυτή νοοτροπία του εν λόγω καθηγητή μας)
Το επόμενο σχολ.έτος το Γυμνάσιο Αρρένων μετακομίζει σε νέο κτίριο, στο ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΕΙΟ.΄Ενα επιβλητικό κτίριο,με υπόγειο,ευρύχωρες αίθουσες με μεγάλα παράθυρα και άνετους διαδρόμους,πού είχε κτιστεί προπολεμικά,από τον ιατρό Αντώνη Καπετανάκη κα τη σύζυγό του Βικτωρία,κόρη του Λυσίμαχου Καλοκαιρινού, στην περιοχή Ακ Ντάμπια, σημερινής Αναλήψεως, με μεγάλη θέα προς το λιμάνι και τη θάλασσα, νότια της Δίας,με σκοπό να λειτουργήσει εκεί Πτωχοκομείο.Αλλά αυτό, πριν ακόμη αποπερατωθεί, το «άρπαξε» κυριολεκτικά ο στρατός και στέγασε εκεί διάφορες στρατιωτικές μονάδες και υπηρεσίες. Στη δε κατοχή οι Γερμανοί το χρησιμοποίησαν ως στρατόπεδο συγκέντρωσης αιχμαλώτων..
Μετά την απελευθέρωση και συγκεκριμένα το 1948 επειδή προφανώς ο Δήμος δεν μπορούσε να το λειτουργήσει ως ίδρυμα το παρεχώρησε στο Υπουργείο Παιδείας για τη στέγαση του Γυμνασίου Αρρένων.
Εκτός από το κτίριο στη μεγάλη του αυλή υπήρχε και η εκκλησία του Αγίου Ιωάννου,αλλά αυτή δεν μας εμπόδιζε να κάνουμε πλέον εκεί το μάθημα της Γυμναστικής κι έτσι γλιτώσαμε την απογευματινή απασχόληση να πηγαίνουμε στο Γυμναστήριο της οδού Ιδομενέως, επειδή στο Φαλτέ Τζαμί δεν υπήρχε χώρος για τη Γυμναστική.Τώρα εκείνο το Γυμναστήριο της Ιδομενέως έχει μετατραπεί σε πάρκο.
Εκείνο που χάσαμε εμείς τα αγόρια, μ΄αυτήν την μετεστέγασή μας, ήταν το θέαμα της μικρής πλατείας, όταν σχολούσε το Θηλέων,που πλημμύριζε με το μαύρο και το λευκό χρώμα των ποδιών των μαθητριών,τα χαρούμενα ξεφωνητά τους και τις κλεφτές ματιές εκατέρωθεν,αλλά και τη χαρακτηριστική φωνή της πολύ αυστηρής γυμνάστριάς τους της κ.Τζαγκαράκη ,να τους φωνάζει σφυρίζοντας, να απομακρυνθούν γρήγορα και να μην χασομερούν…
Οι καθηγητές μας ήταν όλοι άνδρες και οι πιο πολλοί προχωρημένης ηλικίας πλην της Madam ,της καθηγήτριας των Γαλλικών της κ.Καλλιγέρη.Ο δε Γυμνασιάρχης μας,ο φιλόλογος Κωνσταντίνος Κυριακάκης,άνθρωπος μετρίου αναστήματος,μορφωμένος,άριστος χειριστής του λόγου, συμπαθής, αλλά υπέρμετρα αυστηρός και λίγο ανοργάνωτος ως καθηγητής και γι΄αυτό οι μαθητές τον αποκαλούσαν Μ π α κ ά λ η. Συγκεκριμένα μας έκανε αρχαία Ελληνικά στην τελευταία τάξη και καθημερινά ξεχνούσε ποιό κεφάλαιο έπρεπε να παραδώσει και ρωτούσε τους μαθητές.Οι δε μαθητές έλεγαν συνέχεια το χθεσινό και έτσι φθάσαμε το Πάσχα να μην έχουμε τελειώσει την « Αντιγόνη» που έπρεπε να είχε τελειώσει στο Α΄ εξάμηνο,προφανώς γιατί ο ίδιος δεν τηρούσε σωστά ή καθόλου το βιβλίο ύλης.
Δύο ημέρες πριν την έναρξη των απολυτηρίων εξετάσεων μας ανάγκασε να κουρευτούμε με την ψιλή μηχανή ,ανακοινώνοντας στην προσευχή ότι « όποιος μαθητής έλθει τη Δευτέρα και δεν έχει την κόμη κεκαρμένη εν χρω δεν θα γίνει δεχτός στις εξετάσεις…» σ κ λ η ρ ό!
Γυμναστής μας,ο Κωνσταντίνος Γραμματικάκης.΄Ενας γλυκύτατος άνθρωπος,πάντα καλοντυμένος με παπιγιόν,ευθυτενής,αλλά ήθελε συχνά-πυκνά, να εντυπωσιάζει με τα καμώματά του και γι αυτό οι μαθητές τον αποκαλούσαν Τ ρ ί χ α.Κάθε Κυριακή πρωΐ μας συγκέντρωνε στην αυλή του σχολείου και με βήμα στρατιωτικό διασχίζαμε την πόλη,μέσω της πλατείας των τριών Καμαρών και των σημερινών οδών της Δικαιοσύνης (τότε βασιλέως Κωνσταντίνου), πλατείας Νικηφόρου Φωκά και της Καλοκαιρινού και ανηφορίζοντας την Αγίου Μηνά, φθάναμε στο Μητροπολιτικό ναό για τον εκκλησιασμό.Ενδιάμεσα μας σταματούσε 2-3 φορές με δυνατό κτύπημα των ποδιών,(στο άλτ έν-δυό),ώστε να σταματούν οι πολίτες έκπληκτοι, να μας χειροκροτούν κι αυτός να καμαρώνει!
Η θεία λειτουργία στον ΄Αγιο Μηνά ήταν πάντα κατανυκτική με την επιβλητική μορφή στο δεσποτικό του Μητροπολίτη Ευγενίου,τον συμπαθέστατο ιερέα Γρηγόριο Μαυροειδή στην ωραία Πύλη,να κρατά το ΄Αγιο Δισκοπότηρο και να αναφωνεί, «μετά φόβου Θεού,πίστεως κι αγάπης προσέλθετε»,τη χορωδία,με τις υπέροχες φωνές, του πρωτοψάλτη Βουτσινά και τον καλλίφωνο διάκο και δάσκαλο Τιμόθεο Βασιλάκη να αναγιγνώσκει από άμβωνος το Ευαγγέλιο.Στο κήρυγμα ο πρωτοσύγκελλος Δημήτριος Μπουρλάκης,μετέπειτα Μητροπολίτης Πέτρας,συνήρπαζε,με τον πύρινο λόγο του, το πολυπληθές εκκλησίασμα.Είχαμε την τύχη να γνωρίσουμε προηγουμένως και την σεβάσμια μορφή του προκατόχου του Ευγενίου,του Μητροπολίτη Βασιλείου και να είμαστε παρόντες και στην ενθρόνιση του Ευγενίου ως Μητροπολίτου Κρήτης το 1950,στον ΄Αγιο Μηνά.
Παρακολουθούσαμε τακτικά τα μαθήματα του ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΎ ΣΧΟΛΕΙΟΥ που στεγαζότανε σε μία μεγάλη αίθουσα στον δρομίσκο που ενώνει την οδό του Αγ.Μηνά με το δρόμο της Αγ.Παρασκευής,εκεί όπου σήμερα έχει ανεγερθεί το κτίριο που στεγάζει το διαγνωστικό κέντρο EYROMETICA.Κατηχητές μας ο καθηγητής του Λυκείου Κοραής,Κώστας Γοντικάκης,πατέρας του τ.Ηγουμένου της Μονής των Ιβήρων του Αγίου ΄Ορους,Βασιλείου και ο εκπρόσωπος της αδελφότητας Θεολόγων της Ζωής στο Ηράκλειο, ο ρήτορας Αρχιμανδρίτης Νικόλαος Ξένος,αργότερα Μητροπολίτης των Ενόπλων Δυνάμεων και ιδρυτής του ησυχαστηρίου της «Παντάνασσας»,το οποίο και φιλοξενεί σήμερα τον τάφο του.
Από τους πιο δυνατούς φιλολόγους του σχολείου ήταν ο αυστηρός Μανιάτης Παναγιώτης Καπετανάκος,ο οποίος όταν έμπαινε στην τάξη έβαζε πίσω από την πόρτα τον σύρτη και δεν επέτρεπε την είσοδο σε κανένα μέχρι το διάλειμμα.Αν κανένας μαθητής ερχότανε καθυστερημένα και χτυπούσε την πόρτα του απαντούσε με την βροντερή φωνή του «δεν παρασκευάζεται τέιον»,δηλ.εδώ δεν είναι καφενείο να μπαινοβγαίνει ο καθένας ότι ώρα θέλει…Επίσης συχνά-πυκνά αναφερότανε με κομπασμό στην καταγωγή του και μας έλεγε χαρακτηριστικά,πώς εμείς στη Μάνη δεν φοβηθήκαμε ποτέ τους Τούρκους και γι αυτό όταν μας ρωτούσαν πως μας λένε,απαντούσαμε Καπετανάκος,ενώ εσείς εδώ Καπετανάκης.(μικρός καπετάνιος).
Οι υπόλοιποι καθηγητές μας ήταν ο καλοσυνάτος θεολόγος,ψάλτης του Αγ.Ματθαίου,αλλά και συγγραφέας, Ν.Ζευγαδάκης, που είχε πάρει « ως αποκλειστικό» βοηθό του και διορθωτή των γραπτών των μαθητών του, τον μακαριστό συμμαθητή μας,στο ενιαίο Γυμνάσιο,τον Θεόδωρο Τζεδάκη,άριστο Ελληνιστή,που χρημάτισε,μετά τις Θεολογικές του σπουδές,Ιεροκήρυκας του Αγίου Μηνά,στη συνέχεια Μητροπολίτης Λάμπης και μετέπειτα Ρεθύμνης κι Αυλοποτάμου.
Στα χρόνια που υπηρετούσα στις Αρχάνες,ο Ν. Ζευγαδάκης, είχε προαχθεί σε Γυμνασιάρχη και ήρθε στο Γυμνάσιο Αρχανών,ως δ/ντής, κι έτσι βρεθήκαμε πάλι να συνυπάρχουμε κάτω από την ίδια στέγη,αλλά με διαφορετικές ιδιότητες ο καθένας πλέον.
΄Αλλοι καθηγητές μας ήταν οι φιλόλογοι Γ Φιλιππάκης, Ρουμπελάκης , Εμμ.Βλαχάκης ,Νίκος Πουλής και Ρασιδάκης.Μαθηματικός μας,όπως έγραψα παραπάνω,ο Γιάννης Τζανακάκης,ψηλός,αδύνατος με μακριά πόδια και «πρωταθλητής» στο βάδην.Κάλυπτε την απόσταση, από το σπίτι του της οδού Γερωνυμάκη μέχρι το Καπετανάκειο, σε χρόνο ρεκόρ.΄Ηταν γιός του επίσης μαθηματικού και Γυμνασιάρχου,Κώστα Τζανακάκη,από τις Ποταμιές Πεδιάδος,ο οποίος,ως φοιτητής το 1897, ήρθε και πολέμησε στις Αρχάνες,εθελοντικά,ως υπασπιστής του Τάγματος των Επιλέκτων Κρητών με διοικητή τον Ιωάννη Νταφώτη.
Οι φυσικοί μας ήταν,ο Μηνάς Φανουργιάκης (δυνατός επιστήμονας, αλλά είχε την κακή συνήθεια να καπνίζει μέσα στην τάξη),προήχθη, τον επόμενο χρόνο, σε Γυμνασιάρχη και μετατέθηκε στο Γυμνάσιο Καστελλίου.Εξίσου καλός φυσικός και ο Κώστας Κατσιγιαννάκης. Ο φυσιογνώστης Λιουδάκης,πάντα άψογα ντυμένος,μας δίδασκε «Υγιεινή»,αλλά άκρα καθαρευουσιάνος,που χρησιμοποιούσε συχνά τη φράση: «κατά το μάλλον ή ήττον», ο μουσικός Γ.Χουρμούζιος,Κύπριος στην καταγωγή.Ο των Τεχνικών μαθημάτων,ζωγράφος-γεωγράφος, Ανδρόγεω Αλεξανδρίδης και άλλοι με μειωμένο ή κατά περίπτωση ωράριο.
Ενθυμούμαι τον Αλεξανδρίδη σκυμμένο στο δάπεδο της μεγάλης αίθουσας του Π.Δημαρχείου Αρχανών,κάτω από τον μεγάλο ανάγλυφο χάρτη της Κρήτης που είχαν αφήσει οι Γερμανοί φεύγοντες,να τον μετρά και να τον μελετά.Με τον τρόπο αυτόν κατασκεύασε πολλά του αντίγραφα,μικρού μεγέθους,τα οποία τα διέθεσε στα σχολεία.
Από τους συμμαθητές μου θυμάμαι με αγάπη,στις δύο τελευταίες τάξεις,των δύο τμημάτων της θετικής κατεύθυνσης,το λεγόμενο Πρακτικό,τους Ευ.Χουδετσανάκη, Αριστείδη Ψαλτάκη, Καρχιλάκη, Σωκ.Βογιατζάκη, Στ.Τζωρτζάκη, Μιχ. Κριτσωτάκη, Μ.Κουτάντο, Γ. Παπαδάκη, Γ.Ζενετζή, Ζαχ.Χατζάκη, Μπανιεράκη, Ι.Αγγελάκη, Γ.Αρναουτάκη,Μανώλη Παπαδάκη, Μεσαριτάκη, Νίκο Νικολιδάκη, Λάζαρο Φραγκουλάκη, Ευ.Θαλασσινό, Γ.Ανδρουλάκη, Γεώργ. Χατζάκη, Γιάννη Χατζάκη,Γιάννη Χατζηδάκη, Μιχ.Σαμώλη, Βαλαμούτσο, Βολακάκη, Ν.Χατζάκη, Π.Εμμανουηλίδη, Βασιλάκη, Εμμ.Αποστολάκη, Μυλωνάκη, Ε.Μονιάκη, Ν.Λέκκα,Αλ.Αγαπάκη,Αθ.Τάσσου,Γ.Λογιάδη, Μ.Σταματάκη,Κόκκινο,Ευαγ.Περάκη, Γ.Παπαδημητρόπουλο, Ηρακλή Βουλγαράκη, Κριθινίδη, Λ.Παπάζογλου, Μιστίλογλου, Βασ.Χαρωνίτη, Ιωάννη Αποστολάκη,Μ.Φραγκιαδάκη, Δροσουλάκη, Καραταράκη, Στρατάκη, Χατζηωάννου, Ζαχαριάδη, Κυριακάκη, Σπανάκη, Μανώλη Αθανασάκη,Χρήστο Μπεζιρτζόγλου, Ε.Τζαγκαράκη κ.ά.
Το Σεπτέμβριο του 1950 το Γυμνάσιο Αρρένων χωρίζεται σε πρώτο και δεύτερο με αποτέλεσμα στο πρώτο να παραμείνει το πρακτικό τμήμα και στο δεύτερο το κλασσικό με Γυμνασιάρχη εκεί τον Μιχαήλ Καφετζάκη. Οπότε και το κτίριο διχοτομήθηκε.
Η μοναδική ψυχαγωγία μας ήταν η έξοδος από το σπίτι μας το Σαββατοκύριακο,φορώντας το καπέλο με τη γλαύκα και τα αρχικά του αριθμού του Μαθητολογίου του σχολείου μας, κόβοντας βόλτες στις «Τρεις Καμάρες»,ακούγοντας ζωντανά,κατά καιρούς,όταν περνούσαμε έξω από το κέντρο «Τα Βαλκάνια», τους Τζίμη Μακούλη,Τόνη Μαρούδα Νίκο Γούναρη,Σώτο Παναγόπουλο,Φώτη Πολυμέρη,Μάγια Μελάγια, Νάντια Κωνσταντοπούλου,κ.α.να ερμηνεύουν,ο καθένας με τη δική του θαυμάσια φωνή, τα ωραία τραγούδια εκείνης της περιόδου,από τα οποία τα περισσότερα έχουν γίνει,στη διάρκεια του χρόνου,κλασσσικά!
Επιτρεπότανε επίσης,σε όσους διέθεταν χρήματα,να επισκέπτονται την Κυριακή τα ζαχαροπλαστεία και να τρώγουν κανένα γλυκό.΄Οσοι από μας τους Αρχανιώτες το πραγματοποιούσαμε αυτό,προτιμούσαμε το ζαχαροπλαστείο του Ρελάκη,στην κάτω μεριά της μικρής ΄Εβανς,και τούτο γιατί ο ιδιοκτήτης του ήταν Αρχανιώτης γαμπρός και μας έκανε ιδιαίτερη περιποίηση.(Είχε παντρευτεί τη θυγατέρα του Ιωάννου Χή Νικολή Λυδάκη,τη γλυκύτατη και καλωσυνάτη Ελευθερία).΄Αλλοι πάλι προτιμούσαν να πάνε στου Προβατίδη το ζαχαροπλαστείο στο «Μειντάνι» για να φάνε το γευστικό του γαλακτομπούρεκο ή στου Κιρκόρ στα «Λιοντάρα» για μπογάτσα.
Το φαγητό μας ερχότανε από τις Αρχάνες με το λεωφορείο των 2.30 σε γαλετάκι και επιστρέφαμε το γαλετάκι άδειο με το λεωφορείο των 5 μ.μ.Οι οδηγοί Παναγιώτης Σπίρτσης και Αλεβύζος Λυδάκης,καθώς κι οι βοηθοί,Ηλίας Ψαραδάκης και Νίκος Κουτουλάκης,ήταν πάντα πρόθυμοι να μας εξυπηρετήσουν.Τους θυμάμαι όλους με πολλή αγάπη!
Στα μέσα του χειμώνα φθάνει στα αυτιά των μαθητών η είδηση ότι ο κινηματογράφος «ΜΙΝΩΑ»,σημερινή Βασιλική του Αγίου Μάρκου, είχε φέρει ένα τολμηρό για την εποχή του έργο στο οποίο η πανέμορφη πρωταγωνίστρια Χέτι Λαμάρ παρουσιάζεται ημίγυμνη.΄Ηταν επόμενο να κεντρίσει το ενδιαφέρον μας να πάμε να το δούμε.Αλλά δεν ήταν εύκολο,γιατί απαγορευότανε η παρακολούθηση «των δημοσίων θεαμάτων» από τους μαθητές.Εμείς όμως το τολμήσαμε. Χωριστήκαμε, ανά δυάδες, και πήγαμε έξω από την αίθουσα και λίγο μετά την έναρξη της προβολής,που απομακρυνότανε ο «πορτιέρης», βάζαμε τα καπέλα στην πίσω τσέπη του κοντού πανταλονιού μας και σχεδόν αθόρυβα παραμερίζαμε την βαριά κουρτίνα της εισόδου και αθόρυβα ,μέσα στο πυκνό σκοτάδι, κρυβόμαστε πίσω από τις πρώτες κολόνες.
Λίγο πριν το διάλειμμα παρουσιάζεται η επίμαχη σκηνή που έδειχνε ένα τροπικό τοπίο με πλούσια βλάστηση και μία λιμνούλα μέσα στην οποία η ηθοποιός, ξυπόλητη, με ανασηκωμένο το φόρεμα,άρχιζε να την περνά σκυφτή,για να μαζέψει δήθεν τα νούφαρα που επιπλέανε, οπότε, από το ανοιγμένο της ντεκολτέ, φαινότανε λίγο το στήθος,τίποτα περισσότερο,δηλ. ά ν θ ρ α κ ε ς ο θησαυρός.Μόλις άναψαν τα φώτα και πριν σηκωθούν οι θεατές από τις θέσεις τους,το βάλαμε στα πόδια,μην τυχόν και μας αντιληφθεί ο παιδονόμος,οπότε δεν γλιτώναμε την πολυήμερη αποβολή με ότι μετά απ’ αυτή ακολουθούσε.
Το Μάρτιο του 1950 σχολώντας βλέπουμε πολύ κόσμο στην πλατεία Ελευθερίας.Ρωτήσαμε τί συμβαίνει και μας είπαν ότι περιμένουν τον Γεώργιο Παπανδρέου να μιλήσει,ήταν βλέπεις προεκλογική περίοδος.
Είχα ακούσει από τον πατέρα μου ότι ο Παπανδρέου ήταν ο μεγαλύτερος ρήτορας της τότε Ελληνικής Βουλής και μου κέντρισε την περιέργεια να τον δω και να τον ακούσω από κοντά.Δίδω τα βιβλία μου σε κάποιο συμμαθητή που δεν ήθελε να παραμείνει κι εγώ κρύβω το καπέλο,πάλι στην «κολότσεπη» του κοντού μου πανταλονιού και μόλις φάνηκε ο Π.με την ακολουθία του,τον ακολούθησε ο κόσμος και μπήκανε στην «ΗΛΕΚΤΡΑ»,όπου θα γινόταν η ομιλία,ανάμεσα σ΄΄ολους κι εγώ,αλλά προτίμησα να ανέβω στον εξώστη για περισσότερη «ασφάλεια».Εκεί διεπίστωσα ότι ενώ μέχρι τότε Παπανδρέου και Σοφοκλής Βενιζέλος ήταν συγκυβερνήτες, τώρα κατέβαιναν στις εκλογές χωριστά,ως αρχηγοί δύο ανεξαρτήτων κομμάτων κι επειδή και οι δύο αντλούσαν ψηφοφόρους από τον ίδιο πολιτικό χώρο υπήρχε μεταξύ τους μεγάλη αντιπαλότητα.Ο Σοφοκλής κατέβαινε με μία μεγάλη αφίσα που είχε επάνω τη φωτογραφία του πατέρα του για ευνόητους λόγους.Αυτό το καυτηρίασε στην ομιλία του ο Γεώργιος Παπανδρέου με την εξής αμίμητη ατάκα,που μου έμεινε στη μνήμη μου εσαεί:
«με τις εικόνες των νεκρών δεν γίνονται εκλογές,αλλά μνημόσυνα εις τα νεκροταφεία».
΄Ορθιο το ακροατήριο τον χειροκρότησε ζωηρά και παρατεταμένα και πριν διαλύσουν εγώ έφυγα τρέχοντας και βγήκα έξω και ανηφορίζοντας την απόμερη οδό Πεδιάδος,έφθασα στο σπίτι μου,πού ήταν κοντά στο παλιό Πυρασβεστείο,πάντα για το φόβο του παιδονόμου…
Μ’ αυτά και με εκείνα,φθάσαμε στο τέλος του Ιουνίου του 1951,οπότε πήραμε το απολυτήριο του Γυμνασίου.Είμαστε η π ρ ώ τ η σειρά που αποφοίτησε από το Α΄ εξατάξιο Γυμνάσιο Αρρένων της πόλης ! Αλησμόνητα χρόνια,όμορφα,νεανικά,γεμάτα ελπίδες και όνειρα,που πέρασαν γρήγορα!..
—————————————————————————————–
Υπενθύμισα χαρούμενες στιγμές της μαθητικής μας νιότης.Υπήρξαν και οι δυσάρεστες,που μας είχαν στενοχωρήσει και πολλές φορές μας είχανε φέρει σε δύσκολη θέση,αλλά αυτές έχουν απωθηθεί στο βάθος της μνήμης.΄Εχουν ξεχαστεί.Προτεραιότητα πλέον έχουν τα εγγόνια μας και να έχουμε την υγεία μας να τα καμαρώνουμε να προοδεύουν!
Οι γενεές διαδέχονται η μία την άλλη,με αγωνίες,αλλά και με μικρές ή μεγάλες χαρές.Χαιρόμαστε για τις δικές τους χαρές και συμμεριζόμαστε τις στενοχώριες τους,προσπαθώντας να τις απαλύνουμε στο μέτρο των δυνάμεων που διαθέτουμε ακόμη.
Νίκος Γ.Χριστινίδης
