Η προτομή, η πεζογέφυρα και το νησάκι στη Μικρή Πρέσπα

 

Η προτομή του Νικόλαου Μουτσόπουλου, η πεζογέφυρα και το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου στην Μικρή Πρέσπα

Η προτομή του Νικολάου Μουτσόπουλου στην Μικρή Πρέσπα

Η προτομή του καθηγητή αρχιτέκτονα αείμνηστου Νικολάου Μουτσόπουλου, αποκαλύφθηκε στην είσοδο της πεζογέφυρας της Μικρής Πρέσπας. Η τελετή έλαβε χώρα στις 18 Μαΐου του 2025, ως φόρος τιμής στην προσφορά του στην περιοχή των Πρεσπών.

Ο Δήμος Πρεσπών, ο Σύνδεσμος Γραμμάτων & Τεχνών Νομού Κοζάνης και η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας ήταν μεταξύ των φορέων που οργάνωσαν την εκδήλωση.

Η προτομή, είναι φτιαγμένη από μάρμαρο, βρίσκεται στην περιοχή του Μουσείου Ψαράδων στην Μικρή Πρέσπα, κοντά στο σημείο όπου έζησε και έδρασε ο ίδιος ο Νικόλαος Μουτσόπουλος, ακριβώς στην αρχή της γέφυρα προς το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου. Η πεζογέφυρα από τις 18-5-2025  φέρει πλέον το όνομα του Νικολάου Μουτσόπουλου.     

Ποιος ήταν ο Νικόλαος Μουτσόπουλος

Ο Νικόλαος (Νίκος) Κ. Μουτσόπουλος ήταν διακεκριμένος Έλληνας αρχιτέκτων και πανεπιστημιακός, με σημαντική προσφορά στην μελέτη, αναστήλωση και ανάδειξη βυζαντινών, μεταβυζαντινών και παραδοσιακών μνημείων της Ελλάδας, ιδίως της Μακεδονίας.

Ακολουθούν μερικά βασικά στοιχεία για τον βίο και το έργο του

Βασικά βιογραφικά στοιχεία: Γεννήθηκε το 1927 στην Αθήνα με καταγωγή από την Αρκαδία.

Σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (Ε.Μ.Π.).

Μετεκπαιδεύτηκε στο Παρίσι, στη Σορβόννη, όπου ασχολήθηκε με μαθήματα αρχαιολογίας και ιστορίας της τέχνης.

Το 1958 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στην Έδρα Αρχιτεκτονικής Μορφολογίας στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ).

Ήταν Ομότιμος Καθηγητής του ΑΠΘ και Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Το έργο του στην Πρέσπα & η σχέση του με την περιοχή

Ο Μουτσόπουλος πραγματοποίησε σημαντικές ανασκαφικές έρευνες στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στην περιοχή των Πρεσπών.

Μεταξύ των έργων του είναι η ανασκαφή της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου στη Μικρή Πρέσπα, καθώς και άλλων βυζαντινών ναών και εκκλησιών της Πρέσπας (π.χ. του Αγίου Νικολάου στην Πύλη / Βίνενη, Αγίων Αποστόλων, Ασκηταριά στη λίμνη της Μεγάλης Πρέσπας).

Στις ανασκαφές της βασιλικής του Αγίου Αχιλλείου βρέθηκε η λάρνακα με τα λείψανα του τσάρου των Βουλγάρων Σαμουήλ (†1014).

 

Η πεζογέφυρα στην μικρή Πρέσπα που ενώνει το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου με την ξηρά, ονομάζεται εφεξής γέφυρα Νικολάου Μουτσόπουλου

  Η πλωτή πεζογέφυρα Μουτσόπουλου στο νησάκι του Αγίου Αχιλλείου της μικρής Πρέσπας ανακατασκευάστηκε με συνολικό προϋπολογισμός:  1.238.525,00 €.
Πλήρης τεχνικός και λειτουργικός εκσυγχρονισμός, αναβάθμιση λειτουργικότητας και δυνατοτήτων βάσης υδάτινης οίκοξενάγησης και μερική ανακατασκευή με αντικατάσταση εμφανών τσιμεντοσανίδων διάστρωσης καταστρώματος της πεζογέφυρας Αγίου Αχίλλειου για την διαφύλαξή της ως πολύτιμο αναπτυξιακό έργο από το 2000 για την ευρύτερη περιοχή του Δήμου Πρεσπών.
Πρόγραμμα «Δυτική Μακεδονία 2021-2027»

Λέγεται πως κάποια χρονιά στα τέλη της δεκαετίας του 1990, η λίμνη πάγωσε για μέρες, και τα παιδιά του νησιού του Αγίου Αχιλλείου δεν μπορούσαν να πάνε στο σχολείο τους. Τότε ένα παιδί έγγραψε ένα γράμμα στον τότε πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο (Κωστή) Στεφανόπουλο, όπου του περιέγραφε την κατάσταση. Λέγεται λοιπόν πως ο Στεφανόπουλος μόλις ενημερώθηκε έκανε τις δέουσες ενέργειες που έπρεπε, και αμέσως κατασκευάστηκε η πεζογέφυρα. Μέχρι και το έτος 2000, οι κάτοικοι του νησιού μεταφέρονταν αποκλειστικά με πλωτά μέσα.

 

Το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου

Μια βόλτα στον ομφαλό της Πρέσπας.

Μια πλωτή πεζογέφυρα οδηγεί στο νησάκι του Αγίου Αχίλλειου. Ένα νησί γεμάτο ιστορία με μνημεία από τον 10° μέχρι και τον 16° αιώνα. Η ατμόσφαιρα στα ερείπια του ναού του Αγίου Αχίλλειου και στο καθολικό του μοναστηριού της Παναγίας Πορφύρας δίπλα στη λίμνη, είναι μοναδικά υποβλητική.

Ο λόφος με τον Σταυρό στο νότιο τμήμα του νησιού, προσφέρει μια πανοραμική θέα της Μικρής Πρέσπας που αποζημιώνει με το παραπάνω τον κόπο της μικρής ανάβασης.

Επιστρέφοντας στον οικισμό, το μονοπάτι περνάει δίπλα από τα υγρά λιβάδια της ακρολιμνιάς. Κάποιος ερωδιός παραμονεύει τη λεία του κοντά στα καλάμια και συχνά βόσκουν αγελάδες. Την άνοιξη πολλά υδρόβια πουλιά τσιμπολογάνε δίπλα στην είσοδο του χωριού ενώ τον χειμώνα στις γυμνές από φύλλα αγριογκορτσιές τριγυρίζουν οι χρυσοβασιλίσκοι, τα πιο μικρά πουλιά της Ευρώπης! Οι αποικίες των πελεκάνων και των ερωδιών είναι πολύ κοντά από εδώ και το καλύτερο μέρος για την παρατήρησή τους είναι ο λόφος της Κρίνας.

Κάποτε εδώ ο Τσάρος Σαμουήλ ίδρυσε την πρωτεύουσα του βασιλείου του. Κάποτε, το νησί ήταν κέντρο μοναχισμού.

Ο μικρός οικισμός είναι ένας από τους δυο που υπάρχουν σε νησιά των λιμνών της Ελλάδας. Ο άλλος οικισμός είναι αυτός του νησιού της λίμνης Παμβώτιδας των Ιωαννίνων.