Ποιος ήταν ο Ηρόδοτος;

Ηρόδοτος. Αρχαίος “Ελληνας ιστο­ρικός, «πατήρ τής ιστορίας» όπως όνομάσθηκε, γιατί πρώτος αύτός έγραψε «ιστο­ρία». Γεννήθηκε στήν ’Αλικαρνασσό τό 484 π. X., σέ έποχή, πού ή πατρίδα του ή­ταν ύποτελής στους Πέρσες καί διοικούνταν άπό τόν τύραννο Λύγδαμη. Εναντίον του τυράννου αύτοϋ στασίασε ό Ηρόδο­τος μαζί μέ τό θειο του Πανύαση καί άφού σκοτώθηκε ό θειος του, αύτός κατέφυ­γε στή Σάμο. ’Αργότερα γύρισε στήν ’Αλικαρνασσό, άπό τήν όποία κατόρθωσε νά έκδίώξη τόν τύραννο Λύγδαμη. ’Αλλά τελικά άναγκάσθηκε καί ό Ιδιος νά φύγη άπό τήν πατρίδα του καί νά μεταβή κατά τό 445 π.Χ. στήν ’Αθήνα, όπου έγινε φίλος τού Περικλή. Άπό έκεΐ έφυγε, κι έγκαταστάθηκε στήν έλληνική άποικία τών θουρίων, πού ιδρύθηκε κοντά στήν ιταλική πόλη Σύβαρη. Τήν πόλη αύτή άγάπησε σάν δεύ­τερη πατρίδα του ό Ηρόδοτος. Σ’αύτήν έζησε άπό τότε καί υστέρα, συνέγραψε τήν ιστορία του, καί σ’αύτή πέθανε καί τάφηκε τό 410 π.Χ. Γι’ αύτό καί όνομάσθηκε θού­ριος.

Ό Ηρόδοτος δέν ήταν κοινός άνθρω­πος. Είχε πνεύμα εύρύ φιλοσοφικό καί πλούσιο συναισθηματικό κόσμο. Δέν τόν ικανοποιούσαν οί κοινές άπολαύσεις καί έπιδιώξεις. Γι αύτό δέ λογάριασε ούτε κό­πους, ούτε έξοδα, ούτε κινδύνους προκειμένου νά γράψη τήν ιστορία τής πατρί­δας του καί νά περιγράψη μέ άντικειμενικότητα τις τεράστιες προσπάθειές της γιά τήν άπόκρουση τοϋ περσικοϋ κινδύνου. Κίνητρο γιά τή μεγάλη αύτή άπόφαση τοϋ ‘Ηροδότου άποτέλεσαν οί λαμπρές νίκες τών Ελλήνων κατά τών Περσών καί ή θαυμαστή άνάπτυξη τού Ελληνισμού καί ιδιαίτερα τοϋ Κράτους τών ’Αθηνών, υστέ­ρα άπό τις νίκες αύτές. Τό θαυμάσιο αύ­τό έλληνικό μεγαλούργημα τής έλληνικής νίκης, τής άνάπτυξης καί άκμής περιέ­γραψε ό Ηρόδοτος σέ βιβλίο καί τό παρέ­δωσε στις μεταγενέστερες γενεές.

Γιά νά φέρη σέ πέρας ό Ηρόδοτος τό τεράστιο αύτό έργο καί νά περιγράψη μέ άντικειμενικότητα τούς άντιπάλους—”Ελ­ληνες καί Πέρσες—Αναγκάσθηκε νά ταξίδεύση στούς τόπους τους γιά νά τούς γνωρίση. ’Επιχείρησε λοιπόν μεγάλες καί πολύμοχθες περιοδείες, άρχίζοντας άπό τά χωριά του Βοσπόρου καί φθάνοντσς ως τή Σκυθία καί τήν Κολχίδα (βλ. λ.) καί άπό τήν Κύπρο, τή Φοινίκη καί τή Βαβυλωνία ώς τά βάθη του μεγάλου Περσικού κράτους, όπου βρισκόταν ή πρωτεύουσά του, τά Σοϋσα. Παντού όπου πήγαινε, φρόντιζε ν’ άποκτάη προσωπική άντίληψη τών στοι­χείων τά όποια κατόπιν έρευνάει καί κα­ταγράψει μέ προσοχή. ’Όπου συναντάει δυσκολίες, ζητάει πληροφορίες, τις έπακριβώνει καί συμπληρώνει τις παρατηρήσεις του. Κατόπιν έπισκέπτεται τήν Αίγυπτο, προχωρεί στό έσωτερικό της, θαυμάζει καί μελετάει τά μεγαλοπρεπή μνημεία καί τις πυραμίδες της, -καθώς καί τά περίυργα φαινόμενα τών πλημμυρών του Νείλου. ’Αργότερα έπισκέπτεται τή θεσσσλία, τήν Πελοπόννησο καί τήν “Ηπειρο, στήν όποία βρίσκεται τό μαντείο τής Δωδώνης. Ταξίδεψε άκόμα στήν ’Ιταλία καί περιηγήθηκε όλη τήν κάτω ’Ιταλία, πού τότε έφε­ρε τό δνομα Μεγάλη Ελλάδα, καθώς καί τή Σικελία.

’Όλες αύτές τις έπίπονες καί έπικίνδυνες τότε περιηγήσεις πραγματοποίησε ό ’Ηρόδοτος μέ δικά του έξοδα, καί μόνο γιά νά ίκανοποιήση τή φιλομάθεια καί τά έπιστημονικά ένδιαφέροντά του καί όχι γιά νά κάμη έμπόριο καί νά πλουτήση. “Ετσι ό Ηρόδοτος, δέν είναι μόνο πατέ­ρας τής ιστορίας, άλλά καί ό ιδρυτής τής Γεωγραφίας καί σπου­δαιότατος περιηγητής κατά τήν Αρχαιό­τητα. Στις περιηγή­σεις του χρησιμοποί­ησε Αρκετές φορές— όπου δέν γνώριζε τή’ ντόπια γλώσσα—δι­ερμηνείς, πού πολλές φορές τοϋ έδωκαν έλλιπεΐς πληροφορίες, τις όποιες περιέλαβε στήν ιστορία του γιατί δέν κατόρθωσε νά τις έλέγξη.

“Ολο τό ίστορικό έργο τοϋ ’Ηροδότου διαιρέθηκε άπό τούς λογίους τής ’Αλεξάν­δρειάς σέ 9 βιβλία, πού τό καθένα φέρει τό όνομα μιάς άπό τις 9 Μοϋσες (Κλειώ, Εύτέρπη, θάλεια, Μελπομένη, Τερψιχόρη, ’Ερατώ, Πολύμνια, Ούρανία, Καλλιόπη). ‘Όλα τά βιβλία περιέχουν γεγονότα πού συνέβησαν μέσα σέ 240 χρόνια.

’Η ίστορία του άρχίζει άπό την άρπαγή τής ’Ελένης καί τής Ίοϋς άπό τήν Ελλάδα καί τήν Εύρώπη καί τής Μήδειας άπό τή Μ. Άσία. Σέ συνέχεια έξιστορεΐ τις άδικίες τών βαρβάρων κατά τών Ελλήνων τής Μ. ’Ασίας, τούς όποίους ύποδούλωσε ό Κροΐσος, ό βασιλιάς τών Λυδών, πού τι­μωρήθηκε κι αύτός άργότερα γιά τις άδικίες καί τήν άλαζονία του άπό τόν Κύρο, τό βασιλιά τών Περσών.

’Ακολουθεί ή έξιστόρηση γιά τό βασί­λειο τών Περσών καί τών λαών πού είχαν ύποδουλώσει. Κατά τήν περιγραφή τών λαών αύτών ό Ηρόδοτος δίνει καί στοι­χεία έθνογραφικών πληροφοριών γιά τούς Αιγυπτίους, τούς Θράκες, τούς Σκύθες, τούς Άσσυρίους καί τούς Πέρσες.

Όμιλεΐ γιά τή νήσο Σάμο καί τήν έξάπλωση τής περσικής δυναστείας στά νη­σιά του Αιγαίου Πελάγους καί έξιστορεΐ τούς θεσμούς καί τις διατάξεις πού είσήγαγε ό βασιλιάς τών Περσών Δαρεΐος καί τήν έπιδρομή του έναντίον τής Σκυθίας. Στό σημείο αύτό βρίσκει τήν εύκαιρία νά περιγράψη τις χώρες πού βρίσκονται πρός τά βόρεια τής Εύρώπης.

’Ύστερ’ άπ’αύτά γράφει γιά τήν έπιδρομή τών βαρβάρων κατά τής Ελλάδας καί τις ένδοξες μάχες τοϋ Μαραθώνα, τών Θερμοπυλών, τοϋ Άρτεμησίου, τής ναυμαχίας τής Σαλαμίνας, τής μάχης τών Πλαταιών καί τής Μυκάλης καί τά λοιπά τών Ελλή­νων άνδραγαθήματα καί ή ίστορία τελειώ­νει μέ τήν άλωση τής Σηστοϋ άπό τούς ’Α­θηναίους.