Ο Γουβιανός Λεωνίδας X. Γεωργιάδης-Λόγιος

Ο ΓΟΥΒΙΑΝΟΣ ΛΕΩΝΙΔΑΣ X. ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΛΟΓΙΟΣ 1832;-1870

ΔΑΣΚΑΛΟΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ – ΝΟΜΙΚΟΣ – ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ
ΕΚΛΕΓΜΕΝΟΣ ΤΗΝ 1/2/1867 ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ
ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ.

ΠΡΟΛΕΓΟΜΕΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΓΟΥΒΕΣ
ΤΟΝ ΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Και οι Γούβες το χωριό του Λεωνίδα Γεωργιάδη – Λογίου ήταν σκλαβωμένες πολλούς αιώνες από τους Τούρκους και αντιστεκόταν και σε αυτούς τους κατακτητές. Πάρα πολλές μάχες είχαν δοθεί τον περασμένο αιώνα σε διάφορες Γουβιανές Τοποθεσίες. Στην Έδερι, στον Αποσελέμη, στο Μακελαργιανό, στο Μαυριανό, στο Γεροτζανό, μέσα στις Γούβες και στις γύρω περιοχές στον Αη Γιώργη της Κόξαρης, στην Κερά Ελεούσα, στο Σπήλαιο του Σκοτεινού, και σε όλα τα τριγύ­ρω χωριά.

Πολλοί ανώνυμοι και επώνυμοι οπλαρχηγοί, καπετάνιοι αντάρτες και αγωνιστές από τις Γούβες πολέμησαν τους Τούρκους και την εποχή του Λόγιου, για τη Λευτεριά του Λαού μας. Από τους επώνυμους Γουβιανούς αγωνιστές κατά των Τούρκων ήταν: ο Λεωνίδας Γεωργιάδης Λόγιος και όλη του η οικογένεια, ο Ποιητής Αγωνιστής και Λυράρης Ιωάννης Κωνσταντινίδης 1848-1917, και ποιητής της «εκστρατείας του ΟΜΕΡ ΠΑΣΑ κατά του Λασιθίου» και ο αδελφός του Αλκιβιάδης Κωνσταντινίδης που σκοτώθηκε στο Αρκάδι και του έγρα­ψε μετά το θάνατό του ο αδελφός του ένα ποίημα “ΕΝ ΔΑΚΡΥ ΣΤΗ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΔΕΛΦΟΥ ΜΟΥ ΑΛΚΙΒΙΑΔΗ ΠΕΣΟΝΤΟΣ ΥΠΕΡ ΠΑΤΡΙΔΟΣ ΕΝ ΑΡΚΑΔΙ”’ και είναι δημοσιευμένο στον πολυσέλιδο τόμο που έκδοσε το 1978 το Δημοτικό Μουσείο Καβάλας στη σελίδα 261, με τη ζωή και τα έργα του ποιητή Ιωάννη Κωνσταντινίδη και άλλοι Γουβιανοί οπλαρχηγοί επολέμησαν κατά των Τούρκων και ήταν: ο Ιωάννης Μαυράκης ή Κατσικογιάννης, οι Σταυρουλάκηδες Γιώργης και Ιωάννης, ο Γιώργης Σισαμάκης ή Καπετάν Σισαμογιώργης από το Σκοτεινό, ο Λεωνίδας Γεωργιάδης όμως ήταν μια μεγάλη πολιτική προσωπικότητα το 1860-1870. Και είχε προσφέρει ανεκτίμητους αγώ­νες αυτά τα χρόνια. Και είχε εκλεγεί στην πιο κρίσιμη και τιμητική θέση του Γενικού Γραμματέα της Προσωρινής Κυβέρνησης της Κρήτης.

Όπως έχουν γραφεί στον τόπο μας χιλιάδες βιβλία ιστορικού ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν ανθρώπους σωστούς και άξιους έτσι κι αυτό το βιβλίο παρουσιάζει τον μεγάλο Γουβιανό Πολιτικό Επαναστάτη Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιο. Δρν είναι όμως η πρώτη φορά που παρουσιάζεται ο Λόγιος γιατί έχουν γράψει τον περασμένο αιώνα και τον αιώνα μας πολλές εφημερίδες και πολλά βιβλία για τη ζωή και τους αγώνες του.

Εδώ σε αυτό το βιβλίο είναι δημοσιευμένα βασικά στοιχεία από εφημερίδες, βιβλία, έγγραφα που έχει γράψει ο ίδιος ο Λόγιος, ακόμα παρουσιάζονται φωτογραφίες, επιστολές μία επικήρυξη για το Λόγιο, ένα ποίημα που έχει γράψει ο Γουβιανός Ποιητής Ιωάννης Κωνσταντινίδης στο Λόγιο μετά το θάνατό του και μαντινάδες από τις Γούβες αφιερωμένες στον Λόγιο. Επίσης, παρουσιάζονται ίχνη και πραγματικότητες από τις Γούβες, το χωριό του Λεωνίδα Γεωγιάδη. Μια αιτία που έγινε ευκολότερη η παρουσίαση ορισμένων από αυτά τα στοιχεία είναι ο Πεδιαδίτης Γιατρός και συγγραφέας Μανόλης Δετοράκης που παρουσίασε μέσα από το 8ο Παλίμψηστον και το 9ο Παλίμψηστον παράρτημα της Βικελαίας Δημοτικής Βιβλιοθήκης Ηρακλείου τον Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιο όπως έπρεπε. 

Σε αυτό το βιβλίο δεν είναι δυνατόν να δημοσιευτούν όλα τα έγγραφα που έχει γράψει ο Λόγιος, που δεν πετάχτηκαν στα σκουπίδια, αλλά είναι καλοφυλαγμένα σε διάφορα αρχεία.

ΑΠΟ ΤΟ 8ο ΠΑΛΙΜΨΗΣΤΟΝ ΤΗΣ ΒΙΚΕΛΑΙΑΣ

Σελ. 221

Μεγάλος αριθμός εγγράφων, που έχουν άμεση σχέση με τη ζωή και τη δράση του Λεωνίδα Λογίου, βρίσκονται:

1. Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους (ΓΑΚ), Ιστορικό αρχείο Γιάννη Βλαχογιάννη, Αρχείο Λογίου, φ 241 (έγγραφα 1-457), φ. 242 (έγγρ. 1- 330).
2. Ιστορικό Αρχείο Κρήτης (ΙΑΚ): Ιστορική Συλλογή 2, έγγραφα της Επαναστάσεως του 1866 (Προσωρινή Κυβέρνησις της Κρήτης, Γενική Συνέλευσις των Κρητών). Επί μέρους φάκελοι επώνυμων αγωνιστών.

• Αρχείο Ιστορικού Μουσείου Κρήτης.

1. Αρχείο της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας (ΙΕΕ): Μεγάλος αριθμός εγγράφων με τον τίτλο Κρητικά, αριθμημένα, χωρίς επιμέρους καταχώριση περίληψης των εγγράφων. Στο ίδιο αρχείο, σημαντι­κός αριθμός εγγράφων σχετικών με τον Λόγιο, βρίσκεται στον φάκε­λο Μ. Ρενιέρη.

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΤΟΥ ΛΕΩΝΙΔΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗ ΛΟΓΙΟΥ

Ο πατέρας του Λεωνίδα Γεωργιάδη, ο Χατζηϊωάννης Γεωργιάδης καταγόταν από το Μεραμπέλλο, από το Νεοχώριον της σημερινής Νεάπολης Λασιθίου, ήταν Μορφωμένος επαναστάτης πολιτικός της Κρήτης και τον αποκαλούσαν Λόγιο για τη μόρφωση και την ομιλιτικό- τητά του. Εξελέγη το 1828 μέλος του εις ΤΖΙΖΙΦΕ Αποκορώνου συνελθώντος Κρητικού Συμβουλίου της προσωρινής κυβερνήσεως της επαναστάτημένης Κρήτης και το όνομά του είναι γραμμένο σε ορισμέ­νες εγκυκλοπαίδειες και σε ιστορικά βιβλία της Κρήτης. Οι αγώνες του ήταν μεγάλοι κατά των Τούρκων. Ο Χατζηϊωάννης Γεωργιάδης είχε παντρευτεί μια κοπέλα από τις Γούβες την Ανδριάνη, από παλιές μνήμες γέρων Γουβιανών την θεωρούν συγγενή με τη μάνα του Γουβιανού ποιητή Ιωάννη Κωνσταντινίδη που την έλεγαν κι αυτή Ανδριάνη. Κι άλλα ονόματα αυτών των δύο οικογενειών ταιριάζουν, τον αδελφό του ποιητή τον έλεγαν Λεωνίδα και τον Λόγιο τον έλεγαν Λεωνίδα, μία αδελφή του Λόγιου την έλεγαν Μαρία και μια αδελφή του ποιητή την έλεγαν Μαρία. Ο Χατζηϊωάννης και η Ανδιάνη Γεωργιάδη έκαναν τέσσερα παιδιά τον Λεωνίδα, τον Γιώργη, τη Μαρία και ένα άλλο παιδί που μέχρι τώρα είναι άγνωστο το όνομά του. Η οικογένεια των Λόγιων έχει ακόμα δυνατές ρίζες στις Γούβες, υπάρ­χει το σπίτι τους ανακαινισμένο και κατοικείται ο γνωστός κήπος του Λόγιου με διάφορα δένδρα και το πηγάδι στη γουβιανή αγροτική τοποθεσία “Γωνιά”. Ακόμα τώρα ζουν στις Γούβες γέροι Γουβιανοί που θυμούνται την αδελφή του Λεωνίδα Γεωργιάδη την ΛογιοΜαργιώρα που ζούσε μέχρι τις αρχές του αιώνα μας. Τα ονόματα αυτών των γέρων Γουβιανών που θυμούνται την αδελφή του Λόγιου είναι τα εξής: Συναδινάκη Ειρήνη, Μαρκάκης Δημήτρης ή Ψάλτης, Γεώργιος Σ. Σταυρουλάκης, Όλγα Ν. Σταυρουλάκη, Φακιολάκης Μανόλης, Κανακάκη Σταυρωτή και άλλοι.

Στις Γούβες υπάρχει ακόμα μια μεγάλη φωτογραφία που έχει φωτογραφιθεί ο Λεωνίδας και ο Γιώργης Γεωργιάδης πριν από το 1870 που έχει μεγενθύνει ο αξέχαστος Γουβιανός δάσκαλος Δημήτρης Καπετανάκης 1864-1957 και εκλεγμένος Δήμαρχος του πρώην μεγά­λου Δήμου Επισκοπής Πεδιάδας. Αυτή η φωτογραφία μεγάλης ιστορι­κής αξίας υπάρχει τώρα μέσα στο σπίτι του Δημήτρη Καπετανάκη, την συντηρεί η κόρη του Αικατερίνη Καπετανάκη – Μιχελάκη και την παραχώρησε με μεγάλη ευχαρίστηση να δημοσιευτεί στο Γουβιανό βιβλίο του Λογίου.

Ο Γιώργης Γεωργιάδης αδελφός του Λεωνίδα από τα φοιτητικά του χρόνια αγωνιζόταν για τη Λευτεριά της Κρήτης από τον Τουρκικό ζυγό. Είχε σπουδάσει θεολόγος και είχε διορισθεί Δάσκαλος στη Ανώπολη Πεδιάδος, στο Λασίθι στον Αη Γιώργη, της Κόξαρης και στις Γούβες. Ο Γιώργης Γεωργιάδης προσπα­θούσε και στις Γούβες και όπου αλλού μπορούσε να μαθαίνει γράμματα τα παι­διά, που μεγάλωναν εντελώς αναλφά­βητα. Την εποχή εκείνη ο Γιώργης Γεωργιάδης είχε ανακαλύψει στις Γούβες ένα παιδί πνευματικά δυνατό το Δημήτρη Καπετανάκη, που ήταν και συγγενής του, και τον έπαιρνε μαζί του όπου δίδασκε και τον βοήθησε- κι έγινε κι αυτός δάσκαλος, και αγωνίστηκε κι αυτός αυτά τα δύσκολα χρόνια για να μαθαίνει γράμματα τα παιδιά σε πολλά μέρη της Κρήτης και στις Γούβες. Ο Δημήτρης Καπετανάκης, είχε εκλεγεί επί σειρά ετών Δήμαρχος του πρώην μεγάλου Δήμου Επισκοπής Πεδιάδας και αγωνί­στηκε για να ελευθερωθεί η Κρήτη από τους Τούρκους.

Ο Καπετανάκης αγαπούσε ιδιαίτερα το χωριό του τις Γούβες και βοή­θησε και κτίσθηκε το παλιό Σχολείο Γουβών που τώρα είναι πουλημένο και κτισμένο κατοικία. Και στο νεώτερο Σχολείο Γουβών που εγκαινιά- σθηκε το 1926 ο Δημήτρης Καπετανάκης πρωτοστάτησε για να κτι­στεί. Αντιστάθηκε το 1936 περίπου για να μην γκρεμίσουν την ωραιό­τερη εκκλησία των Γουβών τη Ζωοδόχο Πηγή.

Ο Λεωνίδας Γεωργιάδης Λόγιος και η οικογένειά του με τους αγώνες τους ωφέλησαν την Λευτεριά, την Ανθρωπιά, την Προκοπή και τον Πολιτισμό μας.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΧΑΤΖΗΙΩΑΝΝΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΛΟΓΙΟΣ 1832;-1870

Ο Λεωνίδας Γεωργιάδης Λόγιος ήταν από τις Γούβες. Μέχρι τώρα δεν έχει βρεθεί η ημερομηνία και χρονολογία της γεννήσεώς του. Από διάφορους υπολογισμούς ιστορικών έχει χρονολογηθεί η γέννησή του το 1832 περίπου. Ο Λεωνίδας από τα παιδικά του χρόνια είχε δυνατή συμπαράσταση από τους γονείς του που ήτανε τίμιοι αγωνιστές κατά των Τούρκων. Στα παιδικά του χρόνια τον Λεωνίδα τον πήγαιναν οι γονείς του στο Σχολείο στο Νεοχώριο στη Σημερινή Νεάπολη που καταγόταν από κει ο πατέρας του. Στη συνέχεια σπούδασε ο Λεωνίδας και ήταν δάσκαλος στην Ιεράπετρα όταν ήταν νεαρός. Μετά όμως από συμβουλές των γονέων του και των φίλων του αγωνιστών, ο Λόγιος κατάλαβε, ότι οι πνευματικές του δυνάμεις ήταν μεγαλύτε­ρες από του δασκάλου και υπήρχε ανάγκη να βοηθήσει την λευτεριά της Κρήτης από Ανώτατη γραμματιζούμενη θέση. Ετσι, ο Λόγιος σπούδασε με τη βοήθεια των γονέων του στην Αθήνα, φιλόλογος και νομικός και αποφοίτησε το 1865 και συνέχισε τις σπουδές του στη Γαλλία. Ο Λόγιος με τους τίμιους αγώνες του και χωρίς κερδοσκοπι­κούς λόγους έφτασε στην ανώτατη και στη πιο κρίσιμη και τιμητική θέση του εκλεγμένου Γενικού Γραμματέα της Προσωρινής Κυβέρνησης της Κρήτης την 1-2-1867 και αφιέρωσε όλη του τη ζωή κατά των Τούρκων. Μα τι να γράψω και τι να μην γράψω για τον Λόγιο που για να παρουσιασθούν η ζωή και οι αγώνες του πρέπει να γίνουν συνέδρια, να παρουσιαθούν μελέτες, να τυπωθούν πολυσέλιδοι τόμοι στην απλή δημοτική γλώσσα για να καταλάβομε τις μεγάλες αξίες του Λόγιου να παραδειγματιζόμαστε και να διδασκόμαστε. Στη συνέχεια παρουσιάζω έγγραφα του Λογίου.

ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΛΟΓΙΟΣ – ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

Ο Λεωνίδας Γεωργιάδης Λόγιος και ο Ποιητής Ιωάννης Κωνσταντινίδης ήταν Γουβιανοί, συγ­γενείς και αγωνιστές κατά των Τούρκων. Ο Λόγιος και ο Ποιητής αγωνίστηκαν τις ίδιες εποχές, αλλά διαφορετικά ο ένας από τον άλλο. Το 1869-70 ο Λόγιος και ο Ποιητής συναντήθηκαν στη Σύρο, εξόριστοι, πρόσφυ­γες. Εκεί στην Ερμούπολη της Σύρου ήταν πάρα πολλοί Κρητικοί καταζητούμενοι από τους Τούρκους και επικηρυγμένοι πρόσφυγες. Ο Λόγιος και ο μικρότερος στα χρόνια Ποιητής έδιναν κουράγιο, θάρρος, συμβουλές στους Κρητικούς πρόσφυγες και σε όλο τον Ελληνισμό της Σύρου. Ο πόλεμος, η φτώχεια, η πείνα, η εξάντληση, ο ξεπεσμός, οι μαύρες εποχές της Τουρκοκρατίας, οδήγησαν τον Λόγιο στην Αυτοκτονία στις 15/5/1870 στην Ερμούπολη. Ενώ ο Ιωάννης Κωνσταντινίδης έφυγε στην Καβάλα που έκανε εκεί οικογένεια και με τα εθνικά και φλογερά του ποιήματα, με την λύρα του και τους προφορικούς του λόγους αγωνίστηκε από τη Μακεδονία μέχρι την Κρήτη ως το 1917, για την Ελευθερία του Λαού μας. Μετά τον άδικο θάνατο του Λόγιου ο Εθνικός Ποιητής Ιωάννης Κωνσταντινίδης έγραψε και αφιέρωσε το παρακάτω ποίημα στο Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιο, που είναι δημοσιευμένο στον πολυσέλιδο τόμο που έκδοσε το 1978 το Δημοτικό Μουσείο Καβάλας με τη ζωή και τα έργα του Ιωάννη Κωνσταντινίδη στη σελίδα 145.

Από το βιβλίο του ΒΑΓΓΕΛΗ Γ. ΜΠΑΡΙΤΑΚΗ ΓΟΥΒΕΣ 1994 Λεωνίδας Χ. Γεωργιάδη Λόγιου. Αφιερώνεται στην μνήμη του Λεωνίδα Λόγιου
για τα 125 χρόνια από τον θάνατο του 1870 – 1994. 

Ο ΛΕΩΝΙΔΑΣ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ ΛΟΓΙΟΣ