Ξέρετε τα Βάτσουνα;
Στο βιβλίο, Από τη ζωή των λέξεων, του Μενέλαου Παρλαμά εκδόσεις Δόμος.
Σε αυτό το βιβλίο βρήκα μία λέξη που είχα ξεχάσει, πως λέγαμε λίγο παλαιότερα τους καρπούς του Βάτου, που σαν παιδιά τα τιμούσαμε δεόντως, βάτσουνα λοιπόν έτσι τα λέγαμε.
ΓΕΝΝΉΜΑΤΑ ΒΆΤΩΝ..
Θυμούμαι κάποιον περίπατο από το Κράσι στην Κερά μια φθινοπωρινή μέρα με καθαρότατο ήλιο. Φυσικά όχι από τον ασφαλτόστρωτο δρόμο, που συνδέει τα δύο χωριά, αλλά από μονοπάτι πλημμυρισμένο με την «άφατον μελωδίαν» (η εύωδίαν είναι το ίδιο!) της φασκομηλιάς. Οι ροδιές «έκλίβαζαν» από τα ρόδια κ’ οι καρδιές βάραιναν από ιμέρους… Κόκκινα στόματα άνοιγαν κ οι ροδιές και οι γυναίκες κι άφηναν ένα κράμα από σιωπηλά και κελαριστά γέλια…
Μα όλα τα θάμπωσε ξαφνικά το κάλλος του βάτου, που ήταν πλημμυρισμένος από κόκκινα και μαύρα βάτσουνα. Πολλοί δεν αρκέστηκαν στη χαρά της οράσεως (άπληστων το γένος των βροτών…) και θέλησαν να την συμπληρώσουν με εκείνη της γεύσεως. Και πλήρωσαν την απληστία τους τα τρυφερότερα χέρια της συντροφιάς με μικρές σταγόνες από ρόδινο αίμα. (Και τώρα στη μνήμη μου τα βάτσουνα δεσπόζουν η το αίμα των τρυφερών χεριών, που τα έδρεψαν;)
Οπωσδήποτε, εδώ θα αφήσουμε τα τρυφερά χέρια και θα μιλήσουμε για τα γλυκά βάτσουνα. Στην άλλη Ελλάδα τα λένε βάτσινα. Αυτό είναι βέβαια αρκετά οδηγητικό για να βρούμε τη ρίζα τους. Η ροδακινιά κάνει ροδάκινα, η μηλιά μήλα κι ο βάτος, τι άλλο θα κάμει; βάτσινα. Ωστόσο υπάρχει μια μικρή δυσκολία. Γιατί βάτσινα και όχι βάτινα;
Και άλλοτε παρακολουθήσαμε όμοιο φαινόμενο. Είδαμε δηλαδή το κτι να γίνεται τσι: γαλακτίδα – γαλατσίδα. Στο βάτσινα όμως δεν έχουμε κτι αλλά τι. Πρέπει να αναζητήσουμε ακριβώς το ίδιο φαινόμενο, όπου το τι να γίνεται τσι. Και ιδού, προβάλλει θαλερή και ευχάριστη η κληματίδα-κληματσίδα. Κι αν αυτή δεν σας είναι αρκετή, θα επικαλεσθούμε αλλά θα φταίτε σεις! το κάκοσμο τιλώ…
Ανεξάρτητα όμως απ αυτά, μπορεί ο βάτος να είναι αγκαθωτός και αφιλόξενος, αλλά τα γεννήματα του είναι ωραία και ηδύτατα, όταν ωριμάσουν. Και μόνο να τα βλέπεις είναι γλυκά. Έκτος αν είναι φορτωμένα με πικρές μνήμες…
