Τα δικαιώματα θυμάτων ρατσιστικού εγκλήματος

 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΠΙΤΕΛΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΣΠΑ

                                     ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ                                     

     Με τη συνεισφορά του Εθνικού Συμβουλίου κατά του Ρατσισμού και της Μισαλλοδοξίας

Οδηγός για τα δικαιώματα  των θυμάτων ρατσιστικού εγκλήματος

Α) Τι είναι ρατσιστικό έγκλημα ή έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά;

Έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά ονομάζεται ένα έγκλημα το οποίο τελέστηκε λόγω των χαρακτηριστικών φυλής, χρώματος, εθνικής ή εθνοτικής καταγωγής, γενεαλογικών καταβολών, θρησκείας, αναπηρίας, γενετήσιου/σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου του θύματος.

Πρόκειται για οποιαδήποτε πράξη που συνιστά αδίκημα βάσει του ποινικού δικαίου και πραγματοποιείται λόγω των παραπάνω χαρακτηριστικών. Τα εγκλήματα αυτά συνήθως περιλαμβάνουν άσκηση βίας, όπως απειλές, βανδαλισμό, φθορά περιουσίας, σωματικές βλάβες ή και το φόνο. Ωστόσο, έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά μπορεί να είναι και οποιοδήποτε άλλο ποινικό αδίκημα το οποίο διαπράττεται κατά ενός ατόμου ή πληθυσμιακής ομάδας λόγω των νομιζόμενων χαρακτηριστικών τους.

Τα ρατσιστικά εγκλήματα μπορεί επίσης να πλήττουν φυσικά ή νομικά πρόσωπα που σχετίζονται με μία πληθυσμιακή ομάδα, όπως υπερασπιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων ή/και δημοσιογράφους. Κατά αυτή την έννοια το ρατσιστικό έγκλημα μπορεί να αφορά και την καταστροφή ενός μνημείου και τη βεβήλωση ενός χώρου λατρείας.

Επίσης τιμωρείται δια νόμου όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, υποκινεί, προκαλεί, διεγείρει ή προτρέπει σε πράξεις ή ενέργειες που μπορούν να προκαλέσουν διακρίσεις, μίσος ή βία κατά προσώπου ή ομάδας προσώπων, που προσδιορίζονται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου, τα χαρακτηριστικά φύλου ή την αναπηρία, κατά τρόπο που εκθέτει σε κίνδυνο τη δημόσια τάξη ή ενέχει απειλή για τη ζωή, την ελευθερία ή τη σωματική ακεραιότητα των ως άνω προσώπων.

Τιμωρείται όποιος με πρόθεση, δημόσια, προφορικά ή δια του τύπου, μέσω του διαδικτύου ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο ή τρόπο, επιδοκιμάζει, ευτελίζει ή κακόβουλα αρνείται την ύπαρξη ή τη σοβαρότητα εγκλημάτων γενοκτονιών, εγκλημάτων πολέμου, εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, του Ολοκαυτώματος και των εγκλημάτων του ναζισμού που έχουν αναγνωριστεί με αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων ή της Βουλής των Ελλήνων και η συμπεριφορά αυτή στρέφεται κατά ομάδας προσώπων ή μέλους της που προσδιορίζεται με βάση τη φυλή, το χρώμα, τη θρησκεία, τις γενεαλογικές καταβολές, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, το σεξουαλικό προσανατολισμό, την ταυτότητα φύλου ή την αναπηρία, όταν η συμπεριφορά αυτή εκδηλώνεται κατά τρόπο που μπορεί να υποκινήσει βία ή μίσος ή ενέχει απειλητικό ή υβριστικό χαρακτήρα κατά μίας τέτοιας ομάδας ή μέλους της.

Πολλές φορές δεν είναι εύκολο να εντοπισθεί το ρατσιστικό κίνητρο ενός εγκλήματος. Για αυτό θα πρέπει να ελεγχθεί εάν υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, για παράδειγμα:

• Σχόλια, γραπτές δηλώσεις (διά του τύπου ή μέσω του διαδικτύου), χειρονομίες ή γκράφιτι σχετικά με τα χαρακτηριστικά του θύματος.
• Επιλογή τόπου και χρόνου διάπραξης του εγκλήματος, αν για παράδειγμα έγινε κοντά σε τόπο λατρείας ή σε ημέρα θρησκευτικής εορτής.
• Σύμβολα ή αντικείμενα τα οποία παραπέμπουν σε οργανωμένες ομάδες ρατσιστικής ιδεολογίας.
• Η αντίληψη του θύματος ή του μάρτυρα για το κίνητρο της επίθεσης.
• Η διαφορά του θύματος και του θύτη στο πλαίσιο φυλής, εθνικής καταγωγής, θρησκείας, αναπηρίας, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού ή ταυτότητας/χαρακτηριστικών φύλου κλπ.,
• Η αναγνώριση του τρόπου τέλεσης – μεθοδολογίας του δράστη κατά την επίθεση (μεμονωμένο, οργανωμένο, περιοχή-χώρος τέλεσης, σφοδρότητα επίθεσης, κλπ) .
• Σε περίπτωση επιθέσεων κατά περιουσίας (π.χ. δομές φιλοξενίας προσφύγων) ιστορικό προηγούμενων επιθέσεων με ρατσιστικό κίνητρο.

Η ύπαρξη αυτών των ενδείξεων δεν αποδεικνύει απαραίτητα ότι το περιστατικό ήταν έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά. Η απόδειξη του ρατσιστικού κινήτρου θα έρθει μόνο μετά από διεξοδική – ενδελεχή και ολοκληρωμένη έρευνα και θα επιβεβαιωθεί από το δικαστήριο.

Β) Τι μπορώ να κάνω;

• Άμεση επικοινωνία με την Αστυνομία μέσω κλήσης στο 100 ή στην Υπηρεσία Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας στην 24ωρη τηλεφωνική γραμμή 11414. Οι κωφοί και βαρήκοοι έχουν τη δυνατότητα να επικοινωνήσουν άμεσα με το Κέντρο Άμεσης Δράσης (100) της Ελληνικής Αστυνομίας στέλνοντας δωρεάν γραπτό μήνυμα (sms) στο100, αναφέροντας τη λέξη “Κωφός“.
  • Αναφορά αναλυτική και συγκεκριμένη των ρατσιστικών χαρακτηριστικών του εγκλήματος. Ο αστυνομικός οφείλει να ελέγχει την ύπαρξη ρατσιστικού κινήτρου, ιδίως όταν:

1. το ομολογούν οι φερόμενοι ως δράστες ενός εγκλήματος
2. το επικαλούνται οι παθόντες και οι μάρτυρες ενός εγκλήματος
3. υφίστανται ενδείξεις με βάση στοιχεία αποδεκτά από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας
4. οι φερόμενοι ως δράστες και τα θύματα του εγκλήματος αυτοπροσδιορίζονται ή ανήκουν σε διαφορετικές φυλετικές, θρησκευτικές, ή εθνοτικές ομάδες ή αυτοπροσδιορίζονται ως άτομα διαφορετικών γενεαλογικών καταβολών αναπηρίας, γενετήσιου/σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας ή χαρακτηριστικών φύλου.

• Αν υπάρχει τραυματισμός, άμεση κλήση στο Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) στον αριθμό 166 ή επίσκεψη στο τμήμα επειγόντων περιστατικών του πλησιέστερου νοσοκομείου και αίτημα στην Αστυνομία για εξέταση από ιατροδικαστή.
  • Λήψη φωτογραφιών από τα τραύματα και λήψη σχετικής ιατρικής βεβαίωσης.
  • Αναφορά αναλυτική και συγκεκριμένη των ρατσιστικών χαρακτηριστικών του εγκλήματος.
• Υποβολή αναφοράς/έγκλησης στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα. Δεν υφίσταται υποχρέωση καταβολής παραβόλου για υποβολή έγκλησης. Για τα εγκλήματα του Ποινικού Κώδικα που διώκονται κατ’ έγκληση (π.χ. απειλή, εξύβριση, σωματική βλάβη κ.λπ.) και τελούνται με ρατσιστικό κίνητρο απαιτείται έγκληση του παθόντος. Θα ακολουθήσει καταγραφή του περιστατικού από τα αρμόδια αστυνομικά όργανα μέσω κατάθεσης.
• Την αναφορά ακολουθεί η προ-δικαστική έρευνα από την Αστυνομία και η παραπομπή της υπόθεσης στον/στην εισαγγελέα. Αν ο/η εισαγγελέας θεωρεί ότι υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για τη στήριξη κατηγοριών, θα παραπέμψει την υπόθεση στο δικαστήριο. Διαφορετικά, θα κλείσει την υπόθεση ή θα την επιστρέψει για πρόσθετη έρευνα.
• Στην περίπτωση ύπαρξης πιθανών μαρτύρων στο περιστατικό, θα πρέπει να καταγραφούν τα στοιχεία επικοινωνίας τους διότι ενδέχεται να χρειαστεί να καταθέσουν στο μέλλον.
• Εάν υπάρχει υπόνοια, ένδειξη ή πεποίθηση διάπραξης εγκλήματος με ρατσιστικά χαρακτηριστικά μέσω διαδικτύου, πρέπει να εξασφαλιστούν αντίγραφα (εκτυπώσεις οθόνης/printscreen) του εν λόγω παράνομου περιεχομένου και το url του προφίλ του ατόμου ή της ομάδας από την οποία αναρτήθηκε το περιεχόμενο αυτό.
• Αν ο θύτης είναι αστυνομικός υποβολή τηλεφωνικής καταγγελίας στη γραμμή 10301 ή στο τηλέφωνο 2108779700 (Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων της Αστυνομίας).
• Εφόσον έχει ασκηθεί βία από αστυνομικό ή σωφρονιστικό υπάλληλο, μπορεί παράλληλα να υποβληθεί αναφορά στο Συνήγορο του Πολίτη ως «Εθνικό Μηχανισμό Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας στα σώματα ασφαλείας και τους υπαλλήλους των καταστημάτων κράτησης» (ν. 3938/2011, 4443/2016 & 4662/2020). Εφόσον έχει ασκηθεί βία από άλλο δημόσιο υπάλληλο, καθώς και εφόσον καταγγέλλεται ελλιπής αστυνομική προστασία σε περίπτωση βίας από ιδιώτες, μπορεί επίσης να υποβληθεί σχετική αναφορά στο Συνήγορο του Πολίτη (ν. 4443/2016, ν.3094/2003).
• Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 57 του ν. 4478/2017, στα θύματα, από την πρώτη τους επαφή με την Αστυνομία ή άλλη αρμόδια αρχή (π.χ. κοινωνικές υπηρεσίες νοσοκομείων και δημοτικές κοινωνικές υπηρεσίες) παρέχονται με κάθε δυνατό μέσο πληροφορίες αναφορικά:
  • με το είδος της υποστήριξης που μπορούν να λάβουν και τους αρμόδιους φορείς,
  • την πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη,
  • τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις παροχής νομικής βοήθειας, παροχής δικαιώματος διερμηνείας και μετάφρασης και διεκδίκησης αποζημίωσης,
  • τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις επιστροφής τυχόν εξόδων της συμμετοχής τους στην ποινική διαδικασία.
• Επιπλέον, δίδεται η δυνατότητα να λαμβάνουν αντίγραφα της έγκλησής τους (μπορεί να ζητηθεί δωρεάν μεταφρασμένο αντίγραφο σε κατανοητή γλώσσα εάν είναι απαραίτητο). Τέλος, προβλέπεται ότι το θύμα ενημερώνεται σχετικά με το δικαίωμά του να λαμβάνει πληροφορίες αναφορικά με την ποινική διαδικασία που κινήθηκε.
• Επικοινωνία με δικηγόρο προκειμένου να παράσχει τις απαραίτητες νομικές συμβουλές και να αναλάβει την εκπροσώπησή του ενώπιον των αρμόδιων αρχών και δικαστηρίων. Ορισμένες οργανώσεις παρέχουν δωρεάν νομική υποστήριξη σε θύματα εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά.
• Επικοινωνία με αρμόδιες οργανώσεις προκειμένου να καταγραφεί το περιστατικό, αλλά και προκειμένου να συνδράμουν στο περιστατικό μέσω της παροχής απαραίτητων πληροφοριών.
• Κατά την ποινική διαδικασία, το δικαστήριο θα αποφασίσει εάν ο δράστης είναι υπεύθυνος για τέλεση ποινικού αδικήματος.
• Από το Μάιο του 2016 το Facebook, το Twitter, το YouTube, η Microsoft και αργότερα το Instagram, Google+, Snapchat, Dailymotion, Jeuxvideo.com και TikTok δεσμεύτηκαν να καταπολεμούν τη διάδοση τέτοιου περιεχομένου στην Ευρώπη μέσω του κώδικα δεοντολογίας. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σύμφωνα με τον κώδικα εξετάζουν τις καταγγελίες χρηστών σε λιγότερο από 24 ώρες προκειμένου το επίμαχο περιεχόμενο να απομακρύνεται από το διαδίκτυο το συντομότερο δυνατό. Συχνά παρατηρείται η διάδοση ψευδών ειδήσεων μέσω του διαδικτύου όπου σε συνδυασμό με τη ρητορική του μίσους κάποιοι επιδιώκουν να προσελκύσουν επισκέπτες, για ιδεολογικούς αλλά όχι μόνο λόγους. Για να προστατευτείτε ελέγξτε το περιεχόμενο, το μέσο, το συντάκτη, τις πηγές του, τις εικόνες (ως προς την αξιοπιστία τους) και κυρίως σκεφτείτε με κριτικό πνεύμα πριν οικειοποιηθείτε ή/και κοινοποιήσετε την είδηση.
• Για οποιοδήποτε θέμα αφορά παραβατική συμπεριφορά μέσω Διαδικτύου, επικοινωνήστε με τη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος με τους ακόλουθους τρόπους:
• – Τηλέφωνο : 11188
• – Fax: 213-1527471
• – Email: ccu@cybercrimeunit.gov.gr

Γ) Τι δικαιώματα έχω;

Η νομοθεσία εξασφαλίζει στα θύματα εγκληματικών πράξεων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά ορισμένα δικαιώματα όπως:

• δυνατότητα πρόσβασης του θύματος σε δωρεάν και εμπιστευτικές υπηρεσίες γενικής ή ειδικής υποστήριξης και φροντίδας, πριν, κατά και, για εύλογο χρονικό διάστημα, μετά το πέρας της ποινικής διαδικασίας.
  • ο νόμος 4478/2017 παρέχει επιπλέον μέτρα προστασίας, όπως:
    • Δικαίωμα των θυμάτων να λαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με την υπόθεσή τους από την πρώτη επαφή με την αρμόδια αρχή
    • Δικαίωμα διερμηνείας και μετάφρασης, συμπεριλαμβανομένης της διερμηνείας στη νοηματική γλώσσα για κωφούς ή βαρήκοους
    • Δικαίωμα ανάκτησης κλεμμένης περιουσίας
    • Δικαίωμα διασφαλίσεων στο πλαίσιο υπηρεσιών αποκαταστατικής δικαιοσύνης για συγκεκριμένες μόνο μορφές εγκλήματος:
      • Πρόκειται για ένα είδος «ποινικής διαπραγμάτευσης» που ξεκινά με αίτημα του κατηγορουμένου.
      • Τα μέτρα αποκαταστατικής δικαιοσύνης προσφέρονται από προσωπικό εκπαιδευμένο να αναγνωρίζει τις μεταβλητές επιπτώσεις της προσφοράς στο θύμα και να αξιολογεί τις ιδιαίτερες ανάγκες του. Στο θύμα παρέχονται πληροφορίες σχετικά με το πού μπορεί να έχει πρόσβαση σε ανεξάρτητη στήριξη και συμβουλές. Το θύμα αποφασίζει για το αν δέχεται ή απορρίπτει την προσφορά.
      • Ο δράστης πρέπει να έχει αναγνωρίσει τα βασικά περιστατικά της υπόθεσης.
      • Το θύμα λαμβάνει πλήρεις και αντικειμενικές πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία και την πιθανή έκβαση της εν λόγω διαδικασίας, καθώς και σχετικά με τις διαδικασίες ελέγχου της εφαρμογής ενδεχόμενης συμφωνίας και τα αποτελέσματα αυτής.
    • Δικαίωμα να αποφεύγεται η επαφή μεταξύ θύματος και δράστη.
      • Το θύμα μπορεί να ζητήσει εγγράφως τη λήψη μέτρων για την αποφυγή της επαφής μεταξύ αυτού και, εφόσον απαιτείται, των μελών της οικογένειάς του και του δράστη στους χώρους διεξαγωγής της ποινικής διαδικασίας.
      • Το αίτημα μπορεί να γίνει σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας.
    • Δικαίωμα εύλογης και προσήκουσας κρατικής αποζημίωσης (για απώλεια εισοδήματος, έξοδα νοσηλείας, κηδείας, μετεγκατάστασης και ψυχοκοινωνική στήριξη) όταν η με δικαστική απόφαση αξίωση του θύματος δεν μπορεί να ικανοποιηθεί από τον δράστη γιατί δεν διαθέτει τους πόρους είτε γιατί δεν έγινε γνωστός ή δεν εντοπίστηκε.
  • οι διωκτικές, εισαγγελικές και δικαστικές αρχές, ενώπιον των οποίων εκκρεμεί η υπόθεση, ενημερώνουν και παραπέμπουν το θύμα, κατόπιν αίτησής του, στις αρμόδιες υπηρεσίες που διενεργούν εγκαίρως ατομική αξιολόγηση του θύματος (Υπηρεσίες Επιμελητών Ανηλίκων και Κοινωνικής Αρωγής του Υπουργείου Δικαιοσύνης) για τον προσδιορισμό τυχόν ειδικών αναγκών προστασίας του. Κατά την ατομική αξιολόγηση λαμβάνονται κυρίως υπόψη:
    • τα προσωπικά χαρακτηριστικά του θύματος, όπως η ηλικία, η φυλή, το χρώμα, η θρησκεία, η εθνικότητα ή εθνοτική καταγωγή, ο σεξουαλικός προσανατολισμός, η ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου ή η αναπηρία κα.
    • ο βαθμός της βλάβης που υπέστη το θύμα, το είδος, η σοβαρότητα και η φύση του εγκλήματος πχ ρατσιστικό έγκλημα,
    • οι περιστάσεις του εγκλήματος.
  • Δυνατότητα χορήγησης άδειας διαμονής. Ειδικότερα, σε θύματα και μάρτυρες εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά και ρητορικής μίσους, οι οποίοι είναι πολίτες τρίτων χωρών χορηγείται, υπό προϋποθέσεις, άδεια διαμονής για ανθρωπιστικούς λόγους, από το Τμήμα Αδειών Διαμονής της Δ/νσης Μεταναστευτικής Πολιτικής του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 19Α 1β, του ν. 4251/2014, όπως ισχύει. Η εν λόγω άδεια διαμονής είναι ετήσιας διάρκειας και ανανεώνεται για δύο έτη κάθε φορά, εφόσον πληρούνται οι ίδιες προϋποθέσεις. Η συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών διαπιστώνεται με πράξη του αρμόδιου Εισαγγελέα (σχετικές πληροφορίες στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου: https://migration.gov.gr/en/legal-migration/metanasteusi-stin-ellada/katigories-adeion-diamonis-politon-triton-choron-dikaiologitika%e2%80%8b/)
  • Απαγορεύεται η επιστροφή αλλοδαπού που είναι θύμα ή μάρτυρας εγκλημάτων με ρατσιστικά χαρακτηριστικά και προσέρχεται προς υποβολή καταγγελίας ή αναφορά του περιστατικού στις αρμόδιες αστυνομικές αρχές.
  • Απαγόρευση διακρίσεων σε θύματα εγκληματικών πράξεων: τα θύματα αναγνωρίζονται και αντιμετωπίζονται με σεβασμό, ευαισθησία, εξατομικευμένη, επαγγελματική και χωρίς διακρίσεις προσέγγιση σε κάθε επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες υποστήριξης θυμάτων ή τις υπηρεσίες αποκαταστατικής δικαιοσύνης.

Δ) Τι ακολουθεί την απόφαση του Δικαστηρίου

Εάν το δικαστήριο κρίνει ότι πρόκειται για έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά τότε η ποινή του δράστη αυξάνεται. Δηλαδή, το ρατσιστικό κίνητρο συνιστά επιβαρυντικό παράγοντα κατά την επιμέτρηση της ποινής για τον καθορισμό των κυρώσεων που θα επιβληθούν.

Ε) Ενδεικτικός κατάλογος υπηρεσιών προστασίας και υποστήριξης θυμάτων ρατσιστικού εγκλήματος

• Γραφεία αντιμετώπισης ρατσιστικής βίας της ΕΛ.ΑΣ.: τηλεφωνική καταγγελία στα τηλέφωνα: 210-6476750 (Αθήνα), 210-4178714 (Πειραιάς), 2310-388436 (Θεσσαλονίκη), αναλυτικός κατάλογος τηλεφώνων πανελλαδικά στην ιστοσελίδα της ΕΛ ΑΣ: www.astynomia.gr
• Ειδική τηλεφωνική γραμμή καταγγελιών (λειτουργεί όλο το 24ωρο και οι καταγγελίες είναι ανώνυμες): 11414
• Ηλεκτρονική καταγγελία μέσω ειδικής φόρμας (προαιρετική η καταχώριση ονοματεπωνύμου και email) στην ιστοσελίδα της ΕΛ.ΑΣ.:

http://www.astynomia.gr/index.php?option=ozo_content&&perform=view&id=18224&Itemid=0&lang=EN

• Ειδικοί Εισαγγελείς για το έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά υπάρχουν σε Εισαγγελίες της Ελλάδας [Αγρίνιο, Αθήνα, Αλεξανδρούπολη, Βέροια, Ηράκλειο, Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα, Καλαμάτα, Κέρκυρα, Κομοτηνή (Ροδόπη), Κόρινθο, Κω, Λάρισα, Μυτιλήνη, Ναύπλιο, Ξάνθη, Ορεστιάδα, Πάτρα, Πειραιά, Ρόδο, Σάμο, Χαλκίδα, Χανιά, Χίο]
• Ελληνική Αρχή Αποζημίωσης Θυμάτων Εγκληματικών Πράξεων (Υπουργείο Δικαιοσύνης, τηλ. 213-130 7000).
• Συνήγορος του Πολίτη: τηλεφωνική επικοινωνία στο τηλέφωνο 213-1306600 και ηλεκτρονική υποβολή αναφοράς στην ιστοσελίδα του Συνηγόρου του πολίτη synigoros.gr
• Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, dmsecretariat@migration.gov.gr
• Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας: τηλεφωνική επικοινωνία στο τηλέφωνο 210-7233216 και ηλεκτρονικά στο email: racistviolence@nchr.gr. Η καταγραφή του περιστατικού είναι ανώνυμη.

Αναλυτικός κατάλογος οργανώσεων στην ιστοσελίδα του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίαςwww. http://rvrn.org

• Τηλεφωνική γραμμή ψυχοκοινωνικής στήριξης από το υπουργείο Υγείας και το ΕΚΠΑ τηλέφωνο 10306.