Ο στρατηγός Ιωάννης Μακρυγιάννης
Μακρυγιάννης ’Ιωάννης·. Στρατηγός της Ελληνικής Επαναστάσεως. Γεννήθηκε το 1797 στην Άβορίτα της Στερεάς Ελλάδας. Επτά χρονών, σαν ορφάνεψε, τον πήρε στην Άρτα και τον ανέθρεψε ο Αθανάσιος Λιδωρίκης, γραμματικός του Αλή Πασά. Ήταν 23 ετών, όταν άρχισε ο απελευθερωτικός αγώνας όπου διακρίθηκε από την πρώτη στιγμή. Το 1822 τον έκαμαν υποφρούραρχο στην ’Ακρόπολη των ’Αθηνών. Πολέμησε υστέρα με το Νικηταρά κι όταν ήρθε ο Ιμπραήμ τον χτύπησε στο Νεόκαστρο, παρά λίγο να αίχμαλωτισθή, ανέκοψε την ορμή των Αιγυπτίων στους Μύλους, όπου τραυματίσθηκε. Ό Μακρυγιάννης όμως διακρίθηκε ιδιαίτερα στις μάχες γύρω από την ’Ακρόπολη των ’Αθηνών κι επεχείρησε πρώτος αποβάσεις στον Πειραιά.
Μετά την απελευθέρωση, αγωνίσθηκε το ίδιο έντονα για να δοθεί στους ’Έλληνες το Σύνταγμα, από τον καιρό του Καποδίστρια ως τα χρόνια που ο λαός το κέρδισε από τον Όθωνα στις 3 Σεπτεμβρίου του 1843. Με την γενναία του στάση και την έμμονή του στις φιλελεύθερες ιδέες του κίνησε την οργή των ’Οθωμανών που τον κατηγόρησαν για συνωμοσία. Και τότε μεν αθωώθηκε, αργότερα όμως το 1851 καταδικάστηκε σε θάνατο, για την ίδια αιτία. Μα ο λαός είχε τόσο αγανακτήσει, που ανάγκασε τους εχθρούς του να του δώσουν χάρη. Πέθανε το 1864 αφού ξαναπήρε τους βαθμούς του και προβιβάσθηκε μάλιστα σε αντιστράτηγο. Περίφημα είναι τα «’Απομνημονεύματα* του που εξέδωκε ο λογοτέχνης και ιστορικός Γιάννης Βλαχογιάννης. Ο Μακρυγιάννης ήταν τελείως Αγράμματος κι αυτό τον στενοχωρούσε πολύ. Σε μεγάλη ηλικία έμαθε να γράφει και να διαβάζει. Η αφήγηση των γεγονότων που έζησε και πολλά δημιούργησε ο ίδιος, είναι γεμάτη αφέλεια, παραστατικότητα και δροσιά και μας μεταφέρει στην ατμόσφαιρα της ιστορικής αυτής εποχής. Η σημασία του έργου είναι μεγάλη, γιατί καθώς είναι γραμμένη
από έναν πρωταγωνιστή του Αγώνα, αποτελεί σπουδαία ιστορική πηγή για τον ιστορικό και μελετητή της Ελληνικής Επαναστάσεως. Ταυτόχρονα όμως είναι κι ένα απέρριτο λογοτέχνημα.
Η συνοικία, που λέμε σήμερα Μακρυγιάννη, ονομάστηκε έτσι γιατί εκεί κοντά στους στύλους του ’Ολυμπίου Διός είχε την κατοικία του, που σώζεται ακόμη, ο ηρωικός αγωνιστής.
Πηγή