23 Μαρτίου 2025

www.ipy.gr

Ιστοσελίδα Ποικίλης Ύλης

Κρητικό γλωσσικό ιδίωμα

Λαντουρήζω – Τι σημαίνει;

Λαντουρήζω – Τι σημαίνει αυτή η κρητική λέξη;

Η λέξη λαντουρήζω ανήκει στο κρητικό γλωσσικό ιδίωμα και σχετίζεται με τη χρήση του λαη̈νιού (πήλινο, πλαστικό ή μεταλλικό δοχείο για νερό).

👉 Λαντούρησε σημαίνει «γύρε το λαήνι για να τρέξει νερό».

Τι σημαίνει το ρήμα λαντουρήζω;

Το λαντουρήζω σημαίνει ότι κρατώ το λαήνι, το γέρνω και αφήνω το νερό να πέσει για κάποια χρήση, όπως:

  • να πλύνει κάποιος τα χέρια του,
  • να λουστεί,
  • να γεμίσει ένα δοχείο με υγρό.
Παραδείγματα χρήσης:

Λαντούρησε μου να πλυθώ – Γύρε το λαήνι να τρέξει νερό για να πλύνω τα χέρια μου.
Λαντούρηζε μου να λουστώ – Ρίχνε μου νερό με το λαήνι στα μαλλιά για να λουστώ.
Λαντούρησε το βαρέλι – Γύρισε το βαρέλι ώστε να αδειάσει το περιεχόμενό του.
Λαντούρησε μου την κανίστρα με το πετρέλαιο να γεμίσω τη λάμπα – Γύρε την κανίστρα ώστε να τρέξει πετρέλαιο μέσα στη λάμπα.

Η ετυμολογία της λέξης και η σύνδεση με το “κατούρησε”

Η λέξη λαντούρησε μοιάζει ηχητικά με τη λέξη κατούρησε, καθώς και στις δύο περιπτώσεις περιγράφεται η ροή ενός υγρού με ανθρώπινη παρέμβαση.

Μεταφορική χρήση της λέξης “λαντούρησμα”

Το λαντούρησμα συχνά χρησιμοποιείται μεταφορικά για να περιγράψει μια κίνηση που διαγράφει ωραία καμπύλη.

Παράδειγμα:

Έριξε την μπάλα στο καλάθι λαντουρηστή – Δηλαδή, η μπάλα βρήκε στόχο ακολουθώντας μία ωραία καμπύλη.

Το προσωνύμιο “Λαντουρήδης” και η σημασία του

Η λέξη λαντουρήζω έχει δώσει και το προσωνύμιο Λαντουρήδης, το οποίο αναφέρεται σε άτομο που δεν μπορείς να εμπιστευτείς. Η αναλογία προέρχεται από το λαήνι που “λαντουρήζει”, δηλαδή χύνει το νερό έξω.