Ο Ι. Ναός των Αγίων Ραφαήλ,Νικολάου και Ειρήνης των Αρχανών

 

Οι Άγιοι Ραφαήλ Νικόλαος και Ειρήνη τιμώνται στις 30 Απριλίου, η, δύο μέρες μετά το Άγιο Πάσχα.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΤΑ ΠΡΟΗΓΗΘΕΝΤΑ ΤΗΣ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ

Πολλές φορές βρισκόμαστε μάρτυρες ή πρωταγωνιστές γεγονότων και φαινομένων που φαντάζουν ανεξήγητα, οπότε σπεύδουμε να τα κατονομάσουμε ως τυχαία. Τούτο όμως δεν, είναι αληθές, απλώς μας απαλλάσσει από τον κόπο της έρευνάς τους, για την αιτία που τα δημιούργησε. Τίποτα όμως δεν είναι τυχαίο στη ζωή και ειδικότερα τα θέματα της πίστης μας, που πάντα αιτία έχουν το φανέρωμα του μεγαλείου της.

Οι Άγιοι Ραφαήλ,Νικόλαος και Ειρήνη, τιμώνται 30 Απριλίου. 

Βρισκόμαστε στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Ο μακαριστός σήμερα Αρχανιώτης Μιχαήλ Σκαρβελάκης, κάτοικος ( εν ζωή ) Θεσσαλονίκης, ασθένησε βαριά και μπήκε για νοσηλεία στο νοσοκομείο «Ιπποκράτειο» της πόλης του. Οι γιατροί διαπίστωσαν ότι χρήζει εγχείρησης και του προγραμμάτισαν σε σύντομο χρόνο χειρουργείο.

Το προηγούμενο του χειρουργείου βράδυ, ο ασθενής είδε στον ύπνο του τους Αγίους Ραφαήλ, Νικόλαο και Ειρήνη να τον παρηγορούν και να τον ενθαρρύνουν να μην φοβάται και ότι όλα θα πάνε καλά. Το όνειρο αυτό τον παραξένεψε γιατί δεν αναγνώρισε τα πρόσωπα αφού του ήταν εντελώς άγνωστα, επειδή μέχρι τότε δεν είχε ακουστά τίποτα για την ύπαρξη αυτών των Αγίων. Όταν όμως το πρωί ξύπνησε και ετοιμαζότανε για την εγχείρηση, αντίκρισε πάνω στο κομοδίνο του μια μικρή εικόνα των Αγίων αυτών. Φοβήθηκε και μη έχοντας πώς να εκδηλωθεί, φώναξε δυνατά «εις έπήκοον όλων», κρατώντας την εικόνα, ότι αυτοί είναι οι Αγιοι που τον είχανε επισκεφτεί τη νύχτα στο όνειρό του. Και αφότου ηρέμησε διηγήθηκε στους παρισταμένους το όνειρο. Τότε πληροφορήθηκε ότι όσο αυτός κοιμόταν είχε επισκεφτεί το θάλαμο ο Μητροπολίτης της πόλης και άφησε πάνω στα κομοδίνα, από μια τέτοια εικόνα, στον κάθε ασθενή. Κατά σύμπτωση το ίδιο όνειρο είχε δει και η γυναίκα του, που είχε πλαγιάσει δίπλα του για συντροφιά και όταν είδε την εικόνα, τους αναγνώρισε και από την μεγάλη της συγκίνηση λιποθύμησε.

Μετά από λίγο τον οδηγούν στο χειρουργείο να ετοιμαστεί για την προγραμματισμένη εγχείρηση. Εκεί όμως «ώς εκ θαύματος» οι γιατροί από μια επιτόπια επανεξέταση των εξετάσεων που είχαν προηγηθεί, αποφάσισαν ξαφνικά ότι δεν πρέπει να χειρουργηθεί γιατί η ασθένεια είχε προχωρήσει και η εγχείρηση θα του συντόμευε τη ζωή. Έτσι τον επανέφεραν στο θάλαμο και με μια φαρμακευτική αγωγή που του έδωσαν τον έδιωξαν απ’ το νοσοκομείο.

Η ενέργεια αυτή των γιατρών αποδείχτηκε σωστή γιατί ο ασθενής έζησε από κει και μετά, δέκα χρόνια, σχετικά ανώδυνα.

Όλα αυτά τα γεγονότα αποδόθηκαν από το Μιχάλη σε βοήθεια των Αγίων του ονείρου του και δίκαια. Σημειωτέον ότι ο άνθρωπος αυτός ήταν βαθιά θρησκευόμενος με αγαθοεργίες στο ενεργητικό του.

Πηγαίνοντας στο σπίτι του ο Μιχάλης, έβλεπε τον εαυτό του να πηγαίνει καθημερινά προς το καλύτερο και να αναλαμβάνει τις δυνάμεις του. Τούτο το γεγονός τον υποχρέωνε να φανεί ευγνώμονας προς τους ευεργέτες του Αγίους. Επειδή όμως τα οικονομικά του δεν του επέτρεπαν να φανεί γενναιόδωρος όσο θα ήθελε, αποφάσισε να κατέβει στη γενέτειρά του και να στήσει ένα μικρό προσκυνητάρι με την εικόνα των Αγίων και το ακοίμητο καντήλι τους, μέσα στο κτήμα που είχε από τον πατέρα του, λίγο πιο κάτω από κει που κτίστηκε αργότερα ο Ναός, στη περιοχή «Χωματόλακος» των Επάνω Αρχανών, πάνω σε κεντρικό αυχένα του λόφου που περικλείει την Κωμόπολη από τα ανατολικά. Τούτο θα το έκανε, όπως έλεγε, περισσότερο για να κάνει γνωστό στους κατοίκους την ύπαρξη των Αγίων, οι οποίοι μέχρι τότε δεν είχαν στέγη στην περιοχή. Αλλά και συγχρόνως για να δείξει, όπως προαναφέραμε, την αγάπη του και την ευγνωμοσύνη του για το θαύμα που επιτέλεσαν στο σώμα του.

Ενώ λοιπόν ετοιμαζότανε να στήσει το προσκυνητάρι, συνάντησε τη συγγενή του, την κυρία Καλλιόπη Ουσταμανωλάκη-Τουλουπάκη και της εκμυστηρεύτηκε το τι θέλει να κάμει. Ύστερα από διαλογική συζήτηση που είχαν μεταξύ τους, αποφάσισαν ότι το μέρος στο οποίο προόριζε το προσκυνητάρι δεν ήταν το κατάλληλο, γιατί βρισκόταν προς τον κατήφορο του ανατολικού δρόμου και θα ήταν αθέατο από τους διερχόμενους, πολύ περισσότερο από τις Αρχάνες.

Έκαμαν, από κοινού, έρευνα της περιοχής και διαπίστωσαν ότι το πιο πρόσφορο σημείο, για την περίπτωση, ήταν το οικόπεδο της γωνίας του δρόμου που έρχεται από τις Αρχάνες προς το Καταλαγάρι και συναντά το δρόμο προς βορρά, που οδηγεί στην Εκκλησία της Αγίας Χριστίνας. Ρωτώντας μάθανε ότι το εν λόγω οικόπεδο ανήκει στον γέροντα τότε Δημήτριο Γεωργίου Χοχλιδάκη, κάτοικο Αρχανών. Αποφάσισαν και πήγαν να τον δούνε για να του εκθέσουν όλα τα μέχρι τότε γεγονότα γύρω από το θέμα.

Τον συναντούν στο σπίτι του μαζί με την επίσης ηλικιωμένη σύζυγό του, Αικατερίνη το γένος Γεωργίου Λυριτσάκη και του αποκαλύπτουν το λόγο της εκεί επισκέψεώς τους.

Ο άνθρωπος ξαφνιάστηκε, σηκώθηκε, έκαμε τον σταυρό του και αναφώνησε: «Το οικόπεδό μου διάλεξαν οι Αγιοι να κτίσουν την κατοικία τους; Μεγάλη μου τιμή και ευχαρίστηση. Ας είναι ευλογημένο το όνομά τους κι εσείς νάχετε την ευχή μου να φτιάξετε αυτό που έχετε κατά νου. Πηγαίνετε, πάρετε όσο χώρο σας χρειάζεται και προχωρήσετε. Τα υπόλοιπα είναι δουλειά δική μου».

Τον ευχαρίστησαν κι έφυγαν, ασπαζόμενοι το χέρι του σεβάσμιου αυτού και ευσεβούς γέροντα.

Οι έχοντες την πρωτοβουλία του εγχειρήματος αυτού, μη θέλοντας να καταχραστούν την καλοσύνη του γέροντα οριοθέτησαν ένα μικρό χώρο στη γωνία του κτήματος, ακριβώς 187,50 τετραγωνικών μέτρων κι άρχισαν να κτίζουν το μικρό εκκλησάκι που ονειρεύτηκαν, το οποίο σήμερα είναι δίπλα στη μεγάλη εκκλησία. Ο δωρητής αυτός αργότερα έκαμε συμπληρωματική δημόσια διαθήκη κι άφηνε τον χώρο αυτό δωρεάν στην Ενορία Επάνω Αρχανών για τον ειδικό αυτόν σκοπό.^[1]

Μόλις υψώθηκε αυτό το μικρό και απέριττο εκκλησάκι ενθουσίασε πολλούς Αρχανιώτες κι άρχισαν να τελούν λειτουργίες ιδιωτικές, σ’ αυτό, αφού στο μεταξύ άρχισαν να πληροφορούνται για τα θαύματα των Αγίων, των οποίων τη βοήθεια επιθυμούσαν να έχουν και οι ίδιοι. Σ’ αυτές τις λειτουργίες συναντιόταν άτομα, χωριανά μεν, αλλά χωρίς μέχρι τότε να έχουν συγγένεια ή κάποιον άλλον δεσμό, δηλαδή σχεδόν άγνωστα μεταξύ τους. Η χάρις όμως των Αγίων και η συχνότητα των συναντήσεών τους εκεί, τους έδεσε μεταξύ τους τόσο, που νόμιζαν ότι γνωρίζονταν από χρόνια πριν.

Έτσι στην παραπάνω δυάδα προστέθηκε και η κυρία Νίκη Αγογλωσσάκη-Γωνιανάκη, η κυρία Νίκη Ουσταμανωλάκη-Βαρδάκη ο κύριος Σπύρος Μάρκου Καλαθάκης κ. α. οι οποίοι μέχρι τότε δεν είχαν ιδέα για τα προηγηθέντα γεγονότα.

Σε μια από αυτές τις λειτουργίες ο πατήρ Γεώργιος Λυδάκης τους έκαμε την παρατήρηση ότι θεωρεί ασέβεια να τελείται Θεία Λειτουργία σ’ αυτόν τον μικρό χώρο, που κατ’ ουσία είναι προσκυνητάρι και θα ήταν πρέπον εφεξής οι λειτουργίες αυτές να τελούνται σε μεγαλύτερο και κανονικό Ναό όπως αρμόζει στους εν λόγω Αγίους. Να είναι εγκαινιασμένος και να υπάρχει άνεση να τοποθετούνται τα ιερά σκεύη σε κατάλληλους χώρους: «Συγκεντρώσετε λοιπόν όσα χρήματα έχετε μέχρι τώρα μαζέψει και φροντίσετε να αποκτήσουν οι Αγιοι και η περιοχή μας μεγαλύτερο Ναό. Η τοπική Εκκλησία θα συνδράμει αυτήν τη προσπάθεια, γιατί εγώ προσωπικά έχω πρόσθετο λόγο να υπολήπτομαι την Αγιοσύνη τους». (Ο π. Γεώργιος Αυδάκης έχει γιό με το όνομα Ραφαήλ).

Η κυρία Πόπη πήρε τα χρήματα που της έδωσε εκείνη την ημέρα ο ιερέας και εντελώς μηχανικά κινήθηκε, ζητώντας τη βοήθεια όσων μπορούσε να μυήσει, για να αρχίσει να οικοδομείται ο περικαλλής Ναός που βλέπουμε σήμερα υψωμένο, να δεσπόζει στο μεγαλύτερο μέρος της βόρειας πλευράς του Νομού Ηρακλείου. Ήταν θέλημα Θεού και νεότερο θαύμα των Αγίων, για να φανεί ο ιερέας προφητικός; Ασφαλώς ναι, όπως μαρτυρούν και τα παρακάτω εξιστορούμενα γεγονότα.

 

ΤΟ ΚΤΊΣΙΜΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

Μετά απ’ αυτό το «επεισόδιο» η παραπάνω ομάδα πήγε στο σπίτι της κυρίας Νίκης Ουσταμανωλάκη- Βαρδάκη (αδελφή της Πόπης) όπου έκαμε την καταμέτρηση των μέχρι τότε συγκεντρωθέντων χρημάτων από τις λειτουργίες που προαναφέρθηκαν. Βρέθηκαν όλα 18.000, δρχ. δηλαδή λιγότερα από 60,00 €. Επί τόπου αποφασίστηκε να ξεκινήσει ένας έρανος σ’ όλη την περιοχή, κατ’ αρχάς με σκοπό την συγκέντρωση χρημάτων, για το ξεκίνημα της ανέγερσης του Ναού που είχαν υποσχεθεί στον εαυτό τους. Μυήσανε προς τούτο κι άλλα άτομα, πρόθυμα να βοηθήσουν το όλο εγχείρημα, οπότε με το τρόπο αυτό διευρύνθηκε η ομάδα και έφτασε τον αριθμό των δεκαέξι ατόμων, (βλσελ.28)

Η πρώτη σκέψη ήταν να κτιστεί μια μικρή και απέριττη εκκλησούλα, καμαροσκέπαστη, τύπου περίπου της Αγίας Αννης ή της Αγίας Παρασκευής των Αρχανών, γιατί δεν περίμεναν ποτέ ότι θα συγκέντρωναν τα ανάλογα χρήματα για μεγαλύτερη εκκλησία.

Όμως οι Αγιοι φαίνεται πως δεν συμφωνούσαν μ’ αυτά τους τα σχέδια και ακούστε τη συνέχεια των γεγονότων.

Πήγαν ξανά στον αρχικό δωρητή του οικοπέδου και του ζήτησαν πρόσθετο χώρο. Εκείνος απήντησε ευχαρίστως, λέγοντάς τους πάρετε όσο χώρο χρειάζονται οι Αγιοι κι εγώ θα τον διασφαλίσω με την διαθήκη μου. Γεμάτοι χαρά τότε για την ανταπόκριση αυτή του γέροντος Δημητρίου, τρέξανε και πήγανε κατ’ ευθείαν στο Δοξαστή Μιχαήλ Ψαλτάκη, που διέθετε τότε χωματουργικά μηχανήματα και τον παρακάλεσαν να τους βοηθήσει στην διαμόρφωση του χώρου και στην ισοπέδωσή του, ώστε να είναι έτοιμος για ανοικοδόμηση κτιρίου. Ο Δοξαστής δέχτηκε ευχαρίστως και μάλιστα αφιλοκερδώς, αλλά με την προϋπόθεση να ανοιχτούν τα θεμέλια του Ναού με τέτοιο τρόπο που ο νέος Ναός να καλύψει όλο το μέχρι τότε διαθέσιμο οικόπεδο, ώστε να γίνει μεγάλος και επιβλητικός, γιατί όπως είπε η θέση είναι δεσπόζουσα και κάποτε ο Ναός αυτός θα αποτελέσει πόλο έλξης νέων οικοδομών και κέντρο αναφοράς μιας ευρύτερης συνοικίας.

Η σκέψη του Δοξαστή ήταν σωστή και την ασπαζότανε όλη η ομάδα, αλλά δεν τολμούσε να την υλοποιήσει, αφού δεν είχε επαρκή χρήματα στη διάθεσή της για να αρχίσει ένα τέτοιο μεγάλο έργο. Όλα τα χρήματα που είχε εκείνη την ώρα ήταν 3.500.000 δρχ.

Έχοντας όμως πίστη στη βοήθεια του Θεού και των Αγίων Του, τόλμησαν και ξεκίνησαν, ύστερα κι από μια μεγάλη χρηματοδότηση από τον Αρχανιώτη εργολάβο οικοδομών κύριο Βασίλειο Ορφανουδάκη, κάτοικο Αθηνών, σε σχέδια του επίσης Αθηναίου μηχανικού Γεωργίου Γρηγορίου Αξιώτη, τον οποίο γνώρισαν μέσω του Γεωργίου Δ. Χοχλιδάκη, Αγιογράφου, κατοίκου Αθηνών. Τα σχέδια αυτά παραχωρήθηκαν δωρεάν από τον ως άνω μηχανικό.² Έτσι κατατέθηκε ο θεμέλιος λίθος στις 19 Οκτωβρίου 1993.

Στην πορεία του έργου τα παραπάνω σχέδια τύχανε βελτιώσεως, συμπληρώσεως και τροποποιήσεως από τους μηχανικούς: Βάνα Τζανακάκη, Γεώργιο Νταναλάκη, Βάνα Μανδαλενάκη, Εμμανουήλ Σημαντηράκη και Γεώργιο Ασμαριανάκη, εντελώς δωρεάν.

Φθάνοντας, με τον τρόπον αυτό, σ’ ένα ορισμένο σημείο, άρχισαν να λιγοστεύουν τα χρήματα, οπότε η ομάδα προέβηκε σε δεύτερο έρανο στις Αρχάνες κι έτσι συνεχίστηκαν οι εργασίες ανοικοδόμησης του Ναού. Η εκκλησία τώρα είχε φθάσει στο σημείο να έχει στηθεί χυτή ολόκληρη μόνο με τα τσιμέντα, χωρίς σοβάδες καικουφώματα. Τα χρήματα και πάλι έχουν τελειώσει.

Πάρθηκε ξανά η απόφαση να τελεστεί μια νέα λειτουργία στο χώρο του νεοαναγειρόμενου Ναού με απώτερο σκοπό τη συλλογή νέων χρημάτων. Έγινε η σχετική ανακοίνωση κι όλα ήταν έτοιμα για την εν λόγω Θεία Λειτουργία. Υπήρχε όμως ένα εμπόδιο στο χώρο. Τα χώματα από τις εκσκαφές των θεμελίων κι όχι μόνο, έστεκαν «βουνό», οπότε προς αποφυγή ατυχήματος, έπρεπε να μεταφερθούν λίγο πιο πέρα μέχρι να έρθει η ώρα της πλήρους διευθέτησης του οικοπέδου και του δαπέδου του Ναού.

Ο εργολάβος της οικοδομής, Γεώργιος Ιωάννου Κιρκικάκης, ήταν πρόθυμος να το πράξει χωρίς πρόσθετη δαπάνη.

2. Βλ. απόφαση Εκκλησιαστικού Συμβουλίου Επάνω Αρχανών με αριθμό 14 της 23ης Αυγούστου 1993, σχετική με το θέμα.

Το πρόβλημα όμως ήταν ότι, το παρακείμενο οικόπεδο, όπου θα έπρεπε να μεταφερθούν οι όγκοι αυτοί των χωμάτων, ήταν ξένο. Τόσο ο εργολάβος όσο και οι συνεργάτης της ομάδας Δοξαστής Ψαλτάκης και το μέλος της Σπύρος Καλαθάκης, επέμεναν να γίνει η μεταφορά και ότι αυτοί θα αναλάμβαναν την ευθύνη έναντι του ιδιοκτήτη του διπλανού οικοπέδου. Τα υπόλοιπα μέλη της επιτροπής αρνιόταν, οπότε και πάλι οι Αγιοι έκαναν το θαύμα τους.

Ιδιοκτήτης του διπλανού οικοπέδου ήταν ο Κωνσταντίνος Δημητρίου Χοχλιδάκης, γιος του πρώτου δωρητή, που είχε πεθάνει στο μεταξύ.^[2]

Ο Κώστας όμως ήταν μόνιμος κάτοικος Καβάλας και η επικοινωνία μαζί του θα έπαιρνε χρόνο και δεν θα φτάνανε έγκαιρα την ημέρα της προγραμ­ματισμένης εκεί λειτουργίας. Ξαφνικά όμως και χωρίς καμιά ενημέρωση εκατέρωθεν, καταφθάνει στις Αρχάνες ο Κώστας να δει την μητέρα του που εκείνη ζούσε ακόμα. Την ώρα που η επιτροπή βρισκόταν στην οικοδομή και συζητούσε το πρόβλημα, παρουσιάστηκε μπροστά της για να δει κι αυτός από κοντά την πορεία του έργου, ως γείτονας πλέον.

ΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ ΤΟΥ ΝΑΟΥ ΔΙΕΥΡΥΝΕΤΑΙ

Ο Κωνσταντίνος Δη μ. Χοχλιδάκης βλέποντας ολοκληρωμένο το σκελετό του Ναού θαύμασε για την ταχύτητα της πορείας του έργου, συγκινήθηκε και έκλαψε, φέρνοντας στη μνήμη του και το μακαριστό πατέρα του, που υπήρξε ο πρωτεργάτης της οριοθέτησης εκεί του Ναού. Γι’ αυτόν ήταν μεγάλη έκπληξη. Ήταν κάτι που δεν το περίμενε, έχοντας υπόψη του πόσο βραδέως κινούνται τα συλλογικά έργα.

Τότε του ανακοίνωσαν το πρόβλημα κι αυτός με μεγάλη ευχαρίστηση δέχτηκε όχι μόνο να επιτρέψει τη μεταφορά των χωμάτων στο οικόπεδό του, αλλά να δωρίσει ένα μεγάλο μέρος του για την επέκταση της αυλής της εκκλησίας. Ο ίδιος μάλιστα ανέλαβε την πρωτοβουλία της συνεννόησης με τον ξάδελφό του και γείτονα του οικοπέδου Ιωάννη Ξενοφ. Χοχλιδάκη να κάμουν κοινή παραχώρηση, τμημάτων ιδιοκτησίας τους, ώστε η αυλή να αποκτήσει μεγαλύτερο εύρος.

Συγκεκριμένα δωρήθηκαν από μεν τον Ιωάννη Ξενοφ. Χοχλιδάκη 270,00 τετραγωνικά μέτρα κι από τον Κωνσταντίνο Δη μ. Χοχλιδάκη 82,50 τετραγωνικά μέτρα, πάντα προς το βόρειο μέρος, αφού νότια και ανατολικά είναι δημοτικοί δρόμοι.^[3]

Από τη στιγμή εκείνη ποτέ δεν έλειψαν από το ταμείο της επιτροπής οι 19.000 δρχ. που ήταν η αρχική «μαγιά» του.

Έκτοτε και επί τέσσερα χρόνια, κάθε πρωτοχρονιά, τύπωνε η επιτροπή ημερολόγια τοίχου με την εικόνα των Αγίων και τα διέθετε στους Αρχανιώτες αντί 1000 δρχ. το καθένα. Οι Αρχανιωτες, προς τιμήν τους, όχι μόνο τα αγόραζαν με ευχαρίστηση, αλλά έδιναν περισσότερο από την τιμή τους. Έτσι έγιναν οι σοβάδες, τα κεραμίδια της στέγης και οι πόρτες, για να κλείσει ο Ναός.

Βλέποντας ο κόσμος της περιοχής ότι το έργο προχωρεί και ότι ο οβολός του αξιοποιείται σωστά, έτρεχε να καταθέτει χρήματα για να ολοκληρωθεί το θεάρεστο αυτό έργο. Έτσι μπήκε το τέμπλο με τις εικόνες του, το παγκάρι, τα αναλόγια, · τα προσκυνητάρια, οι πολυέλεοι, τα στασίδια και τα άλλα καθίσματα, τα καντήλια κλπ.

Πολλοί ήταν οι δωρητές, άλλοι με μικροποσά και άλλοι με μεγαλύτερα. Δεν θα αναφερθούμε λεπτομερώς και ονομαστικά για όλους, γιατί σεβόμαστε την επιθυμία της πλειονότητας να κρατηθούν τα ονόματά τους μυστικά.

Δεν μπορούμε όμως να, μη μνημονεύσουμε, ως μεγάλο δωρητή, τον τέως Δήμαρχο Αρχανών και νυν Περιφερειάρχη Κρήτης κύριο Σταύρο Φωκά Αρναουτάκη, ο οποίος, από την πρώτη στιγμή, προσπάθησε να βοηθήσει την Επιτροπή, πότε αξιοποιώντας διάφορα κοινοτικά προγράμματα και πότε από τα δικά του, τα ατομικά του έσοδα.

Με τις ενέργειες και δωρεές του κυρίου Αρναουτάκη, φτιάχτηκαν τα τοιχία της περίφραξης όλου του οικοπέδου, καθώς και όλα τα μπετά της διπλανής αίθουσας, για την οποία θα αναφερθούμε διεξοδικά παρακάτω. Επίσης τοποθετήθηκαν 13 στύλοι από την Δ.Ε.Η. για την μεταφορά του ηλεκτρικού ρεύματος στο Ναό. Με δικά του έξοδα έχουν φυτευτεί όλα τα δέντρα και τα φυτά του παρακείμενου κήπου με αυτόματο πότισμα.

Στο μεταξύ, υπήρξε η ατυχία να πεθάνει, ξαφνικά στην Καβάλα ο δωρητής Κωνσταντίνος Χοχλιδάκης, την ώρα που χρειαζότανε η συνδρομή του, για νέο οικόπεδο που έπρεπε να καλύψει καινούριες ανάγκες.

Ο τότε Ευρωβουλευτής Σταύρος Αρναουτάκης φρόντισε, επί τέσσερα χρόνια, να ξεκαθαρίσει τα κληρονομικά του αποθανόντα με δυο δικηγόρους που έβαλε. Έναν εδώ κι έναν στη Καβάλα, ώστε να έρθει η χήρα του, κυρία Αγαθή, να δωρίσει νέα έκταση από 474,83 τετραγωνικά μέτρα και συγχρόνως να προθυμοποιηθεί και ο διπλανός ιδιοκτήτης και δωρητής μας, κύριος Ιωάννης Ξενοφ. Χοχλιδάκης, να παραχωρήσει κι αυτός ακόμη 247,68 τετραγωνικά μέτρα, όπως απαιτούσαν τα σχέδια της μηχανικού Βάνας Μανδαλενάκη, για την συμμετρική οριοθέτηση του αύλειου χώρου του Ναού.^[4]

Επομένως ανάμεσα στους μεγάλους δωρητές πρέπει να αναφερθούν και τα ονόματα του ζεύγους των Αρχανιωτών Ιωάννου Ξενοφ. Χοχλιδάκη και της συζύγου του Αικατερίνης Αγογλωσσάκη- ΧοχΛιδάκη, αφού ένα μεγάλο μέρος του όλου οικοπέδου, του αύλειου χώρου, ήταν δική τους προσφορά. Χωρίς αυτή τη δωρεά δεν θα υπήρχε ο κήπος γύρω από το Ναό με τα ωραία δέντρα και Λουλούδια, που αποτελούν κόσμημα του χώρου και αξιόλογο αισθητικό συμπλήρωμα του Ναού.

Αυτός ο κήπος, που υπάρχει σήμερα και καμαρώνουμε όλοι μας, χρειάστηκε, με τον καιρό, και νέα επέκταση από τους ίδιους ως άνω δωρητές, οι οποίοι μόνοι τους, βλέποντας την ανάγκη, προσέφεραν, ο μεν Ιωάννης Ξενοφ. Χοχλιδάκης 456,00 τετραγωνικά μέτρα και η Αγαθή χήρα Κωνσταντίνου ΧοχΛιδάκη 247,68 τετραγωνικά μέτρα, όπως τροποποιήθηκαν τα σχέδια ολοκλήρωσης του κήπου, από το μηχανικό Γεώργιο Π. Ασμαριανάκη.^[5]

Με τον τρόπο αυτόν η αξιόλογη αυτή γυναίκα, κ. Αγαθή Χοχλιδάκη, η οποία αν και δεν ήταν Αρχανιώτισσα στην καταγωγή, συμπεριφέρθηκε πέρα και πάνω από εντοποιότητες και μικροσυμφέροντα, τιμώντας έτσι τη μνήμη του συζύγου της και των πεθερικών της.

Η παραχώρηση αυτή έγινε, με εξουσιοδότησή της, από τη δικηγόρο Ηρακλείου κ. Αλεξάνδρα Σπανάκη.^[6]

Η ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΤΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ

Τα χρόνια περνούν, τα σπίτια γύρω από το Ναό αναδεικνύονται το ένα μετά το άλλο. Οι ρυθμοί οικοδόμησης στην περιοχή είναι γοργοί. Να είναι άραγε κι αυτό ένα από τα πολλά θαύματα των Αγίων στο τόπο μας;

Μπροστά σ’ αυτή τη πραγματικότητα η Επιτροπή διαβλέπει την ανάγκη ανέγερσης μιας καλαίσθητης και ευρύχωρης αίθουσας, δίπλα και πλάι στο Ναό, που να καλύπτει τις ανάγκες της εκκλησίας, οι οποίες αναγκαστικά θα παρουσιαστούν άμεσα λόγω αυτής ακριβώς της πραγματικότητας. Ανάγκες λειτουργικές, πολιτιστικές, κοινωνικές κλπ.

Έτσι μπήκε μπροστά η υλοποίηση της ιδέας ανέγερσης αυτής της αίθουσας που βλέπουμε σήμερα μπροστά μας να στέκεται επιβλητική και έτοιμη να εξυπηρετήσει τη λειτουργικότητα του Ναού και όχι μόνο.

Η αίθουσα σχεδιάστηκε αφιλοκερδώς κι αυτή τη φορά, από τον Αρχανιώτη πολιτικό μηχανικό Γεώργιο Πέτρου Ασμαριανάκη, ο οποίος φρόντισε και για την άδεια της Πολεοδομίας, αλλά και για την επίβλεψη σ’ όλα τα στάδια της ανέγερσης. Το οικόπεδο προσφέρθηκε και πάλι δωρεά από την κυρία Αγαθή χήρα Κωνσταντίνου Χοχλιδάκη, της οποίας η όρεξη να προσφέρει γι’ αυτόν το Ναό είχε καταπλήξει τους πάντες.

Η αίθουσα καλύπτει στεγασμένο χώρο 150 τετραγωνικών μέτρων, πέραν από τους βοηθητικούς της χώρους και είναι έτοιμη να λειτουργήσει μόλις χρειαστεί.

Τελειώνοντας πρέπει να μνημονευθούν ακόμη δυο πράγματα: α’) Η συμβολή ως μεγάλου δωρητή, στην ανέγερση του Ναού και της αίθουσας, του συμπολίτη μας, Δημητρίου Νικολάου Γενετζάκη, εμπόρου αυτοκινήτων στο Ηράκλειο. Ο εν λόγω δωρητής πρόσφερε δωρεά το μαρμάρινο δάπεδο του Ναού και μέρος από τα σίδερα οπλισμού της αίθουσας, β’) Επίσης ότι η συμβολή της Ενορίας των Επάνω Αρχανών, σ’ όλη τη διαδικασία της ανέγερσης, υπήρξε μεγάλη και με πλήρη κάλυψη στα επί μέρους θέματα, όπως νομική και γραφειοκρατική. Αλλά και προσωπικά, τόσο ο Πρόεδρός της, όσο και οι ιερείς της, στάθηκαν δίπλα στην Επιτροπή με λειτουργίες, υποδείξεις, συμβουλές, συμπαραστάσεις στις εκδηλώσεις που οργάνωνε και μεσολαβήσεις προς τρίτους, προκειμένου το όλο έργο να προχωρήσει απρόσκοπτα και αποτελεσματικά.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Μετά από τη σύντομη αυτή παρουσία της ιστορίας ανέγερσης του Ιερού Ναού των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, στις Αρχάνες, εύκολα μπορεί κανείς να καταλάβει τη μεγάλη δύναμη της ορθόδοξης πίστης μας και την αποτελεσματικότητά της σ’ αυτούς που πραγματικά την ασπάζονται και την επικαλούνται.

Ο Ναός αυτός, πού αποτελεί σήμερα καμάρι και τιμή, για ολόκληρη την περιοχή, είναι δημιούργημα των κατοίκων όλων των Αρχανών και σ’ αυτούς παραδίδεται για χρήση, από την ημέρα των εγκαινίων του, στο διηνεκές.^[7]

Πολλοί οι δωρητές και ευεργέτες, ανώνυμοι και επώνυμοι, που συνέβαλαν στη δημιουργία του, όπως θα αντιλήφθηκε ο αναγνώστης, με τα εξιστορούμενα μέσα απ ’ τις λίγες σελίδες αυτού του πονήματος.

Σ’ όλους αυτούς οφείλονται πολλές ευχαριστίες, αν και οι περισσότεροι δεν έχουν απαίτηση να πάρουν ούτε τις πιο απλές απ’ αυτές. Οι ίδιοι πιστεύουν, όπως μας έχουν εξομολογηθεί κατά καιρούς, ότι έπραξαν το ελάχιστο απ’ το χρέος το εθνικό, το θρησκευτικό και το τοπικό, που οφείλουν, ως υπεύθυνοι και δημιουργικοί πολίτες. Μπράβο τους! Ας έχουν την ευλογία του Θεού και των Αγίων που τίμησαν με την προσφορά τους αυτή.

Αλλά, εγώ προσωπικά, δεν μπορώ να σιωπήσω, ως προς τα βασικά μέλη της διοικούσας Επιτροπής ανέγερσης του Ιερού Ναού, τις κυρίες Νίκη Αγογλωσσάκη-Γωνιανάκη Καλλιόπη Ουσταμανωλάκη-Τουλουπάκη Νίκη Ουσταμανωλάκη-Βαρδάκη και τον κύριο Σπύρο Μάρκου Καλαθάκη αν και πιστεύω ότι θα προσκρούσω στην μετριο­φροσύνη τους, για ότι θα γράψω στη συνέχεια.

Αρχικά θέλω να εξάρω τις αρετές τους, την υπομονή, την πίστη, την ελπίδα, που μαζί με τις προσευχές τους, αποτέλεσαν τα βασικά εφόδια για να φέρουν σε αίσιο πέρας αυτό το θεάρεστο έργο. Αυτό το θαυμάσιο οικοδόμημα, στην μνήμη των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης των θαυματουργών.

Κανένα εμπόδιο δεν πέτυχε να τους αλλάξει τη σταθερή πορεία, που είχαν χαράξει από την πρώτη μέρα που ανέλαβαν αυτή την αποστολή,- γιατί περί αποστολής πρόκειται- απόλυτα εθελοντικά, παρά τις αντιξοότητες και τα εμπόδια που ασφαλώς θα συνάντησαν και για τα οποία ποτέ δεν μίλησαν.

Αντίθετα πάντοτε και παντού μιλούσαν με τα καλύτερα λόγια για όλους που είχαν συναντήσει και ζητήσει την βοήθειά τους.

Εύγε τους! Ο Θεός και οι Άγιοι, που μνημονεύονται εδώ πολλές φορές, οι οποίοι παρακολούθησαν όλες τις φάσεις του έργου και τις δυσκολίες του από ψηλά, θα τους ανταμείψουν πλουσιοπάροχα, ατομικά και οικογενειακά. Γι’ αυτό να είναι απόλυτα βέβαιοι!

Να ζήσουν πολλά χρόνια και καλά, να απολαμβάνουν το όμορφο περιβόλι που έφτιαξαν, το οποίο σαν αμάραντο λουλούδι, θα μαρτυρεί τις παραδόσεις της φυλής μας και θα ευωδιάζει πνευματικά τους καταφεύγοντας σ’ αυτό. Αυτή είναι η δύναμη της ορθόδοξης πίστης μας.

Εύχομαι όπως το παράδειγμά τους βρει μιμητές και σ’ άλλους τομείς της κοινωνίας μας, με την ενατένιση αυτού του απαράμιλλου γεωγραφικού, ιστορικού και θρησκευτικού χώρου, ο οποίος αναμφισβήτητα αποτελεί κατάθεση ψυχής και «εκ βαθέων» προσευχής.

 

ΠΗΓΕΣ.

1. Το αρχείο της Ενορίας τον Αγίου Νικολάου των Επάνω Αρχανών
2. Γραπτές μαρτυρίες της κ. Νίκης Αγογλωσσάκη- Γωνιανάκη και
3. Προσωπικά βιώματα του υπογράφοντα.

Νίκος Γ. Χριστινίδης.

  Τα εγκαίνια του περικαλλούς αυτού Ναού έγιναν με κάθε μεγαλοπρέπεια στις 23 Ιουλίου 2006 από τον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Μυτιλήνης κ.κ. Ιάκωβο και τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Κνωσού κ. Ευγένιο, παρουσία τοπικών αρχών και πλήθος λαού. Ο Άγιος Μυτιλήνης ήρθε στις Αρχάνες, ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση της Ενορίας μας, κομίζοντας μαζί Άγια Λείψανα των τιμωμένων Αγίων, τα οποία εξετέθησαν σε λαϊκό προσκύνημα. Οι Αρχάνες τον ευγνωμονούν και θα θυμούνται πάντα, με ευγνωμοσύνη, το πέρασμά του απ’αυτές.

Η ΕΡΑΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΑΝΕΓΕΡΣΗΣ ΤΟΥ ΝΑΟΎ

Βαρδάκης Νίκος του Μιχ.

Βλαχάκη Ευαγγελία του Γρ. Γωνιανάκη Νίκη του Ιωαν.

Λυδάκη Ιοκάστη του I. Λειβαδιωτάκη Πόπη του Νικ.

Μάρκομανωλάκη Μαρίκα του Νικ. Μαρκοδημητράκη Ειρήνη του Αθ. Μαρκοδημητράκη Ζαμπία του Ιωαν. Μαΐση Σπυριδούλα του Ιωαν. Σκαρβελάκη Μαρίκα του Δημ. Τζωρτζακάκη Μαρία του Νικ. Τουλουπάκη Πόπη του Ιωαν. Τουλουπάκη Πόπη του Ευαγ. Φωστέρη Θάλεια του Απ. Φραγκιαδάκη Μαρίκα του Γ. Καλαθάκης Σπύρος του Μαρ.

 19 Οκτωβρίου 1993.

Κατάθεση θεμέλιου λίθου.

Ευχαριστώ από καρδιάς τον αείμνηστο Νίκο Γ. Χριστινίδη!