Ιερά Μονή Πρέβελη

Πρώτα στοιχεία γνωριμίας

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίου Ιωάννου του Θεολόγο Πρέβελη, είναι ανδρική Μονή, πανηγυρίζει στις 8 Μαΐου του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου, και στις 25 Μαρτίου ημέρα του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, αναλόγως  είναι  αφιερωμένα τα δύο κλίτη του καθολικού της Μονής.

Θα συναντήσετε αυτό το όμορφο μοναστήρι 37 χιλιόμετρα νότια της πόλης του Ρεθύμνου να αγναντεύει το νότιο Κρητικό πέλαγος,  στην επαρχία Αγίου Βασιλείου. Τα χωριά που θα περάσετε για να πάτε στο μοναστήρι  είναι τα εξής: Τρία μοναστήρια, Αρμένοι, Μπαλέ, Κοξαρέ, Ασώματος, θα συναντήσετε τα ερείπια του κάτω μοναστηριού που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο σε υψόμετρο 100  μέτρων, και σε 2 χιλιόμετρα απόσταση  θα βρείτε την Μονή Πρέβελη, η πίσω μοναστήρι, σε υψόμετρο 165 μέτρα. Η Μονή είναι κοινοβιακή και έχει τρεις μοναχούς.

Η ίδρυση της Μονής

Η πρώτη χρονολογία που μαρτυρεί την ύπαρξη της Μονής είναι χαραγμένη πάνω σε μία καμπάνα του μοναστηριού που γράφει 1594, κάτι που σημαίνει ότι υπήρχε ήδη οργανωμένο μοναστηριακό κέντρο, ενώ πολλές ενδείξεις, τοποθετούν την ίδρυση της Μονής στα μέσα της Β Βυζαντινής περιόδου (961-1204).

Η ονομασία της Μονής

Η πρώτη ονομασία της Μονής ήταν: Του Μεγάλου Ποταμού κατά την νήσον Κρήτην, δηλαδή, Η Μονή Του Μεγάλου Ποταμού, αυτή η ονομασία σώζεται πάνω σε μία παλαιά σφραγίδα της Μονής. Μεγάλος  ποταμός λέγεται και σήμερα ο ποταμός που διασχίζει το Κρουταλιώτικο φαράγγι, γιατί πράγματι για τα δεδομένα της Κρήτης, αυτός ο ποταμός κατεβάζει  στην θάλασσα όλο τον χρόνο τεράστιες ποσότητες νερού.  Για την σημερινή ονομασία του Μοναστηριού, υπάρχουν πολλές εκδοχές, μία είναι όμως αυτή που συγκεντρώνει τις περισσότερες πιθανότητες: από την πόλη του Ρεθύμνου κατάγονταν η μεγάλη οικογένεια των Πρεβέληδων, είναι πολύ πιθανών κάποιος Ιερομόναχος με το όνομα Πρέβελης  μέλος αυτής της οικογένειας, να ανακαίνισε το Μοναστήρι γύρο στο 1700 μ.Χ. Στο μοναχολόγιο της Μονής αναφέρονται δύο ονόματα ηγουμένων  με το επώνυμο Πρέβελης, του Ακάκιου Πρέβελη και του Ιακώβου Πρέβελη.

Ηγούμενος Νείλος Μοσχοβίτης

Επί της Ηγουμενίας του (1823-1862) κτίστηκε ο σημερινός ναός της Μονής, ανασυγκροτήθηκε το πνευματικό έργο στο Μοναστήρι, και κτίστηκαν δύο μεγάλες περίτεχνες γέφυρες  στον ποταμό Μπουτζούκο, και στον Μεγάλο ποταμό, από όπου προέρχονται οι φωτογραφίες.

 

Γερμανική κατοχή

Το Μοναστήρι με την καθοδήγηση του ηγουμένου του ονόματι Αγαθαγγέλου και τους υπόλοιπους πατέρες της Μονής, το 1941 αμέσως μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Γερμανούς στις 30 Μαΐου, φιλοξένησαν, περιέθαλψαν, κοίμισαν φιλοξένησαν 5.000  Έλληνες, Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς, και Άγγλους πολεμιστές. Με σκοπό την διαφυγή τους με υποβρύχια στην Αφρική, προκειμένου να συνεχίσουν τον πόλεμο κατά της ναζιστικής Γερμανίας. Στις 28-8-1941 οι Γερμανοί έχοντας μάθει το ρόλο του Μοναστηριού και των μοναχών του, υπέρ του απελευθερωτικού αγώνα, εισέβαλαν στο Μοναστήρι και το κατέστρεψαν, ενώ όσοι μοναχοί πιάστηκαν αιχμάλωτοι φυλακίστηκαν στις φυλακές των Χανίων.

Στην Μονή Πρέβελη έχει τοποθετηθεί μία πλάκα με τα παρακάτω λόγια:

ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΠΕΝΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ ΤΟΥ 1941 ΟΙ ΜΟΝΑΧΟΙΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΣΥΜΠΑΡΑΣΤΑΘΗΚΑΝ ΣΤΟΝ GEOFF EDWARDS ΚΑΙ ΣΕ ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΑΥΣΤΡΑΛΟΥΣ ΝΕΟΖΗΛΑΝΔΟΥΣ ΚΑΙ ΒΡΕΤΑΝΟΥΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΕΣ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ ΕΚΡΥΨΑΝ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΣΑΝ ΚΑΙ ΒΟΗΘΗΣΑΝ ΝΑ ΔΙΑΦΥΓΟΥΝ. ΣΕ ΑΝΑΜΝΗΣΗ ΚΑΙ ΜΕ ΕΥΓΝΩΜΟΣΥΝΗ Ο GEOFF ΚΑΙ Η BERYL EDWARDS ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ ΕΔΩΡΗΣΑΝ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΚΡΗΝΗ ΩΣ ΑΙΩΝΙΑ ΥΠΕΝΘΥΜΙΣΗ ΤΟΥ ΘΑΡΡΟΥΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

ΜΑΙΟΣ 1991

 

Οι καταστροφές του Μοναστηριού

Το Μοναστήρι του Πρέβελη είχε την τύχη σχεδόν όλων των Μοναστηριών της Κρήτης, συνολικά έχει καταστραφεί 6 φορές, το 1646 κατά την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους,  το 1770 κατά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, το 1821 κατά την γενικευμένη επανάσταση των Ελλήνων εναντίων των Τούρκων κατακτητών, το 1866 κατά την τριετή μεγάλη επανάσταση των Κτητικών (1866-1869), το (1895-1897) που η Τουρκοκρατία στην Κρήτη πλησίαζε στο τέλος της έπειτα από ποταμούς αιμάτων,  και όπως προαναφέραμε στις 28-8-1941 από τους Γερμανούς.  

Αυτή ήταν η συνοπτική ιστορία αυτού του ιστορικού Μοναστηριού, που αποτέλεσε και αποτελεί  σημείο αναφοράς σε καιρούς είτε χαλεπούς, είτε ευδαιμονίας.