29 Μαρτίου 2024

www.ipy.gr

Ιστοσελίδα Ποικίλης Ύλης

Κρητική ιστορία

Η άλωση του Ρεθύμνου από τους Τούρκους στις 13 Νοεμβρίου 1646

Ο επόμενος μεγάλος στόχος των Τούρκων ήταν το Ρέθυμνο. Μεγάλη τουρκική στρατιά από 40.000 άνδρες, με αρχηγό τον Ντελή Χουσεΐν αποβιβάστηκε στη Σούδα στις 2 Ιουλίου 1646 και αμέσως κινήθηκε προς τα ανατολικά, λεηλατώντας και κατακαίοντας τα χωριά. Είναι αλήθεια ότι οι Τούρκοι εξέδωκαν αυστηρές διαταγές για την περιστολή των βιαιοπραγιών και το σεβασμό των περιουσιών των Κρητών, σε μια προσπάθεια να κινήσουν τη συμπάθεια του γηγενούς πληθυσμού. Από τα πρώτα επίσης μέτρα που έλαβαν ήταν η αποκατάσταση της ορθόδοξης ιεραρχίας στο νησί, με το διορισμό του Νεοφύτου Πατελλάρου, μοναχού του Αρκαδίου, ως πρώτου ορθόδοξου μητροπολίτη. Τα πολιτικά όμως μέτρα ελάχιστα μπόρεσαν να συγκρατήσουν τους εξαγριωμένους γενιτσάρους. Ο Μαρίνος Τζάνε Μπουνιαλής μας δίνει δραματικές περιγραφές των τουρκικών ωμοτήτων.

Η προσπάθεια των Τούρκων να κυριεύσουν το φρούριο της Σούδας απέτυχε, τα βενετικά πλοία όμως που ναυλοχούσαν εκεί ήταν εκτεθειμένα στον ανελέητο βομβαρδισμό των τουρκικών πυροβόλων, που τοποθετήθηκαν στο υπερκείμενο Καλάμι. Έτσι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το λιμάνι της Σούδας και να καταφύγουν στο Ρέθυμνο.

Η πολιορκία του Ρεθύμνου άρχισε στα τέλη Σεπτεμβρίου 1646. Η φρουρά ήταν ολιγάριθμη, με αρχηγούς τον Don Camillo Conzaga και τον προνοητή Μοlino. Τη γενική εποπτεία είχε ο Γενικός Προβλεπτής της Κρήτης Ανδρέας Κορνάρος. Από τις πρώτες κιόλας ημέρες της πολιορκίας οι βενετικές Αρχές, προβλέποντας τη δυσκολία και τους κινδύνους από τον ακατάπαυστο βομβαρδισμό, αποφάσισαν να μεταφέρουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού στο Χάνδακα, κυρίως τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους. Οι άτυχοι αυτοί φυγάδες έζησαν ολόκληρη περιπέτεια, καθώς οι αρχές και ο λαός του Χάνδακα τους έδιωχναν, κυρίως από το φόβο της επιδημίας που είχε εκδηλωθεί το θέρος εκείνο. Αλλά και σε όλους ήταν ανεπιθύμητοι στους δύσκολους εκείνους καιρούς. Περιπλανώμενοι, πεινασμένοι και πικραμένοι αναγκάζονταν πολλές φορές να καταφεύγουν στους Τούρκους για προστασία. Ο Μαρίνος Τζάνε Μπουνιαλής με συγκρατημένη αγανάκτηση γράφει:

Στην Κρήτη ( = Χάνδακα) όπου ήτονε δεν ήβρα ελεημοσύνη όχι, μά τσί γογγύζασι με πλήσια κακοσύνη.

Σωπαίνω σ ότι έπάθασι κι ως έδεπά τ αφήνω κι ούδένα δεν κακολογώ ουδέ και κατακρίνω…

Αξίζει να σημειώσουμε ότι πολλοί κέρδισαν την εύνοια των Τούρκων και πήραν αργότερα και διάφορα αξιώματα. Χαρα­κτηριστική είναι η περίπτωση του Ανδρέα Μηλιώτη, που έγινε αργότερα Γραμματικός της Πόρτας στον τουρκοκρατούμενο Χάνδακα.

Οι περιγραφές της πολιορκίας του Ρεθύμνου είναι δραματικές. Οι συνεχείς βομβαρδισμοί, η έλλειψη τροφίμων και εφοδίων, το πλήθος των νεκρών και των πληγωμένων, έχουν δημιουρ­γήσει στην πόλη κατάσταση φρικιαστική. Παρόλα αυτά η άμυνα συνεχίζεται και κάθε πρόταση για παράδοση απορρίπτεται. Με προκηρύξεις, που εξακοντίζονται στο φρούριο με βέλη, οι Τούρκοι παρακινούν τους πολιορκουμένους, κυρίως τους Έλληνες, να παραδοθούν, με εγγυήσεις προστασίας.

Επικουρίες δεν έρχονται από πουθενά. Μια μικρή γαλλική μοίρα επιχείρησε να αποβιβάσει Γάλλους στρατιώτες, αλλά αναγκάστηκε να απομακρυνθεί κάτω από τα πυρά των Τούρκων. Στη μεγάλη έφοδο της 11 Οκτωβρίου οι εχθροί κατόρθωσαν να καταλάβουν μέρος των τειχών και να ανοίξουν τις πύλες του φρουρίου. Η φρουρά όμως και πολλοί άμαχοι πρόλαβαν και κλείστηκαν στο φρούριο της Φορτέτσας. Έτσι άρχισε νέα φάση της πολιορκίας, που διήρκεσε 23 ημέρες. Με τη συνθήκη της 13 Νοεμβρίου 1646 το φρούριο παραδόθηκε στους Τούρκους. Πολλοί από τους κατοίκους εκπατρίστηκαν. Άλλοι κατέφυγαν στον Χάνδακα και άλλοι στα Επτάνησα. Η ωραία πόλη με τη λαμπρή πνευματική παράδοση περνούσε κι αυτή με τη σειρά της στη βαθιά και πολυώδυνη νύκτα της τουρκικής δουλείας.

Από το βιβλίο του Θεοχάρη Δετοράκη Η ιστορία της Κρήτης.

 

Ιστοσελίδα Ποικίλης Ύλης

IBANK Eurobank δωρεών στο ipy.gr GR7802606840000530104411908

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *