Ποιος ήταν ο Αίσωπος;

Αίσωπος. Περίφημος μυθοποιός της αρχαιότητας. Οι άνθρωποι της εποχής του τον έλεγαν «λογοποιό».

Για τον τόπο της γεννήσεώς του, για τη ζωή και το θάνατό του υπάρχουν πολλές παραδόσεις!

Γεννήθηκε στα 600 π. X. στο Αμόριο, πόλη της Φρυγίας. Άλλοι έγραψαν, ότι γεννήθηκε στο Κοτύαιο, τη σημε­ρινή τουρκική πόλη Κιουτάχεια. Το βέβαιο είναι, ότι γεννήθηκε στη Φρυγία.

Καταγόταν από γο­νείς δούλους. Το όνο­μά του σημαίνει αράπης, μαύρος. Λέγουν μάλιστα, ότι δεν ήταν μόνο μαύρος άλλα και πολύ άσχημος. Το κεφάλι του ήταν μυτερό, ή μύτη του πλακουτσωτή, ο λαι­μός του κοντός. Ήταν και στραβοπό­δης, βραδύγλωσσος και τσεβδός. Έτσι ά­σχημο τον παρασταίνουν και οι αγαλματοποιοί. Κάποτε, που μερικοί τόλμησαν να τον κοροϊδέψουν γι αυτή του την ασχήμια, πήραν την εξής απάντηση. «Να μη προ­σέχετε το παρουσιαστικό ενός ανθρώπου, αλλά το μυαλό του».

Όταν ήταν νέος, τον πώλησαν ως δούλο σ’ έναν κτηματία κι αργότερα σ’ έναν περαστικό έμπορο δούλων. Εκείνος τον μετέφερε στην Έφεσο και τον έβγαλε στην αγορά, για να τον πουλήσει.

Πέρασε από την αγορά ένας φιλό­σοφος, ο Ξάνθος, κι αγόρασε τον Αίσωπο, γιατί τον βρήκε σε φτηνή τιμή και γιατί
από τη συνομιλία, που έκαμε μαζί του, του φάνηκε έξυπνος άνθρωπος. Ο Ξάνθος ήταν φιλόσοφος στη Σάμο. Εκεί μετέφερε και τον Αίσωπο. Μερικοί γράφουν, ότι ο Αίσωπος ήταν δούλος ενός άλλου Σάμιου φιλοσόφου, του Ιάδμονος.

Στον Ξάνθο δεν έμεινε για πολύ και­ρό δούλος. Τον «απελευθέρωσε», επειδή έδωκε μια σωστή ερμηνεία σ’ έναν οιωνό. Οι Σαμιώτες τον είχαν πια μαζί τους και τον συμβουλεύονταν για κάθε δύσκολη υπόθεσή τους.

Όταν ο βασιλιάς της Φρυγίας Κροίσος είχε πόλεμο με τους Σαμίους, ο Αί­σωπος έφυγε κρυφά και πήγε στον Κροίσο. Εκεί μίλησε με τόση εξυπνάδα και σο­φία, ώστε τον κατάφερε να μη ζητάει τους φόρους που απαιτούσε και να γίνει φίλος των Σαμίων. Ύστερα από λίγο καιρό ξαναγύρισε στη Σάμο, όπου έγινε δεκτός με μεγάλες τιμές κι ευγνωμοσύνη.

Από τη Σάμο άρχι­σε τα ταξίδια του σε διάφορες χώρες, μελε­τούσε τα ήθη και έθιμα των διαφόρων λαών και φιλοσοφούσε. Κυνηγού­σε πάντοτε την αλήθεια. Είπε μάλιστα και τον εξής μύθο γι’ αυτή: «Έ­νας στρατοκόπος, κα­θώς βάδιζε έξω από την πόλη, βρήκε μια γυ­ναίκα που καθόταν λυ­πημένη. «Γιατί ήρθες εδώ στην ερημιά και εί­σαι δακρυσμένη», τη ρώτησε. Και εκείνη απάντησε. «Είμαι η αλήθεια. Από καιρό οι άνθρωποι μ’ έχουν στείλει εξορία και κράτησαν κοντά τους το ψέμα».

Κάποτε έφθασε και στην Ελλάδα. Πή­γε στους Δελφούς. Εκεί κατέκρινε την α­πληστία των ιερέων του μαντείου κι εκείνοι θύμωσαν μαζί του. Για να τον εκδικηθούν, πήραν από το ιερό του Απόλλωνα μια χρυσή φιάλη και αφού την έβαλαν κρυ­φά στις αποσκευές του, τον κατηγόρησαν ύστερα για κλέφτη και ιερόσυλο. Αποτέ­λεσμα ήταν να τον θεωρήσουν ένοχο και σύμφωνα με το έθιμο να τον γκρεμίσουν από το βράχο των Φαιδρυάδων.

Ο Απόλλωνας όμως τιμώρησε τους συκοφάντες για το άδικο, που έκαναν στον Αίσωπο. Έριξε δυστυχία και πείνα στον τόπο. Από την πείνα πολλοί άνθρωποι πέθαναν. Ανάμεσα σ’αυτούς κι εκείνοι που κακομεταχειρίστηκαν τον Αίσωπο. Όταν οι άνθρωποι κατάλαβαν το λάθος τους, ζή­τησαν έλεος και για να δείξουν την μετάνοιά τους, έστησαν για τιμή του Αισώπου μια μαρμάρινη στήλη.

Ο Αίσωπος ήταν πολύ παρατηρητικός, έξυπνος και σοφός άνθρωπος. Με τα ταξί­δια, τις περιπλανήσεις και τη μελέτη των ηθών και εθίμων κάθε λαού κατέληξε σε ορισμένα συμπεράσματα για τον αληθινά ηθικό τρόπο, που πρέπει να συνεννοούνται οι άνθρωποι μεταξύ τους. Ο ίδιος συμβού­λευε τους ανθρώπους και τους έδειχνε τον δίκαιο δρόμο, που πρέπει να ακολουθούν στη ζωή τους.

Τις συμβουλές του τις έλεγε με μικρές, ευχάριστες και διασκεδαστικές ιστορίες, όπου παρουσίαζε τα διάφορα ζώα να μι­λούν. Ακόμα στους μύθους του χρησιμο­ποιούσε για σύμβολα κι ανθρώπους και φυτά κι ό,τι άλλο απλό κι ευχάριστο. Αιχμαλώτιζε τους ακροατές, αλλά και δί­δασκε. Το συμπέρασμα στο τέλος κάθε αλληγορικού μύθου έβγαινε μόνο του και ήταν κατανοητό κι από τον πιο απλοϊκό άνθρωπο.

Ο Αίσωπος μπορεί να ονομαστή ένας μεγάλος διδάσκαλος της ανθρωπότητας και στα παλιά χρόνια και στα νεώτερα. Στα παλιά χρόνια οι μύθοι του είχαν διαδοθεί από στόμα σε στόμα σε πολλούς λαούς. Κι αυτός ο Σωκράτης, όπως αναφέρει ο Πλάτωνας στο Φαίδωνα, στη φυ­λακή του έκανε σε στίχους όσους αισώπειους μύθους θυμόταν. Δεν έπρεπε να υπάρχει άνθρωπος, που να μην ξέρει τους μύ­θους του. Αυτόν που αγνοούσε τον Αί­σωπο, τον θεωρούσαν κατώτερο, αμαθή και έλεγαν. «Αυτός ούτε τους μύθους του Αισώπου γνωρίζει».

Πριν από τον Αίσωπο χρησιμοποιούσαν μύθους ο Πίνδαρος, ο Αρχέλοχος, ο Στη­σίχορος και άλλοι. Ο Αίσωπος όμως απλοποίησε και επινόησε μύθους ευχάρι­στους και κατανοητούς.

Στα νεώτερα χρόνια οι μύθοι του Αι­σώπου μεταφράστηκαν σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Η καλύτερη και πληρέ­στερη συλλογή μύθων του Αισώπου θεω­ρείται η συλλογή του μοναχού Μάξιμου Πλανούδη της μονής Ακαταλήπτου στην Κωνσταντινούπολη και έπειτα πρεσβευτή στη Βενετία, το 1296. Από αυτή πήραν οι νεώτεροι τους μύθους, που σήμερα περιέχονται σε διάφορα βιβλία.

Μύθους του Αισώπου διασκεύασαν ο Κοραής, ο Ροΐδης, ο Βηλαράς κι άλλοι. Οι μύθοι του Αισώπου είναι Ένα ευχάριστο και πολύ ελκυστικό ανάγνωσμα.

Το κείμενο και το σκίτσο αντλήθηκαν από μία πολύ παλιά παιδική εγκυκλοπαίδεια με όνομα, Θησαυρός Γνώσεων.