Το χωριό Κράσι (φωτογραφίες)

Το Κράσι είναι χωριό και ομώνυμο Δημοτικό διαμέρισμα της επαρχίας Πεδιάδας, σε υψόμετρο 600 μ. Στο Δήμο Χερσονήσου στο νομό Ηρακλείου. Βρίσκεται στις βορειοδυτικές υπώρειες του όρους Σελένα, που έχει υψόμετρο 1.559 μ., σε απόσταση 46,3 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείου. Η κύρια απασχόληση των κατοίκων είναι η ελαιοκαλλιέργεια και η κτηνοτροφία.

 Στα βορειοανατολικά του χωριού, στις βόρειες υπώρειες της Σελένας σώζονται δάση αζιλάκων, πουρναριών και σφενδάμης. Εξαίρεση αποτελεί το μικρό οροπέδιο στα πόδια του οικισμού και στην βόρειο ανατολική του πλευρά, που αν και μικρό σε έκταση, έχει πολύ εύφορο έδαφος και καλύπτει με τις καλλιέργειες του ένα μεγάλο μέρος των διατροφικών αναγκών των κατοίκων.

 

Στο Κράσι συναντήσαμε δύο βαγονάκια, μας ξύπνησαν μνήμες και για αυτό θα σταθούμε λίγο σε αυτά, Αυτά τα βαγονάκια αποτέλεσαν και ίσως αποτελούν πολύεργαλείο για τους ηλικιωμένους αγρότες, εύκολο στην χρήση, δεν τρέχει πολύ, μπορείς να το φορτώσεις πολλά πράγματα αρκεί να μην είναι βαριά, χρήσιμο μεταφορικό μέσο για κοντινές διαδρομές στο χωριό όπως το περιβόλι, το μποστάνι, το κοτέτσι, μάλιστα λίγο παλιότερα φόρτωναν μία φρέζα στην καρότσα, όταν έφθαναν στο χωράφι που ήταν να σκάψουν, ελευθέρωναν την μηχανή με τις δύο μπροστινές ρόδες και το τιμόνι από το βαγόνι, έβγαζαν τις δύο ρόδες, και στην θέση τους έβαζαν την φρέζα, αφού έσκαβαν όλη την μέρα, το βράδυ έβγαζαν την φρέζα και προσάρμοζαν τις ρόδες, κούμπωναν πάνω το βαγόνι, φόρτωναν τη φρέζα στην καρότσα και ξεκινούσαν για το γυρισμό στο χωριό, νομίζω ήταν η αρχή του τέλους για την χρήση των γαϊδάρων στην αγροτική ζωή.            

 

Στο ψηλότερο σημείο του χωριού είναι η «Μεγάλη Βρύση» , πηγή με άφθονα νερά, τα οποία αρδεύουν μια μεγάλη περιοχή, με πολλά καρποφόρα δέντρα, κυρίως καρυδιές. Οι Βρύσες στο Κράσι αποτελούν ένα από τα ωραιότερα συγκροτήματα ύδρευσης στην Κρήτη. Σύμφωνα με την αναγραφόμενη πινακίδα, κατασκευάστηκαν το 1890 με δαπάνες της κοινότητας από Μοχιανούς μαστόρους που ήταν περιζήτητοι και καταξιωμένοι. Οι Βρύσες είναι δύο και όπως τις αναφέρουν οι κάτοικοι η πάνω Βρύση και η κάτω. Είναι θολωτές με μια γούρνα η καθεμία. Ακριβώς δίπλα στην κάτω Βρύση βρίσκονται οι πέτρινες γούρνες του χωριού στις οποίες τα παλιά χρόνια ήταν ο τόπος συνάντησης των γυναικών και των μικρών παιδιών αφού εκεί περνούσαν ατέλειωτες ώρες ασχολούμενες με το πλύσιμο των ρούχων.

 

Στο Κράσι δεσπόζει σε υψόμετρο 612 μέτρων ο μεγαλύτερος πλάτανος ίσως του κόσμου, πρόκειται για ένα αξιοθέατο της φύσης, για την ηλικία του δεν βρήκαμε κάποια επίσημη μελέτη, παρά ανεπιβεβαίωτες εκτιμήσεις, με τις περισσότερες να κάνουν λόγο για ηλικία του πλάτανου στο Κράσι 2400 ετών. Ο πλάτανος έχει περίμετρο κορμού 23 μέτρα. 

Το 2011 έγινε χαρακτηρισμός του αιωνόβιου πλατάνου στην πλατεία του οικισμού Κράσι της Δημοτικής Ενότητας Μαλίων του Δήμου Χερσονήσου (Ν. Ηρακλείου) ως Διατηρητέου Μνημείου της Φύσης, και καθορισμός ζώνης προστασίας αυτού.

Αρ. Φύλλου 247 29 Σεπτεμβρίου 2011

 

Ο εντυπωσιακός πλάτανος όμως δεν είναι μόνος του, έχει για παρέα δύο ακόμη πλατάνους, ο πιο κοντινός του πλάτανος περίπου στα 8 μέτρα, είναι δυτικά του, αποτελείται από δύο χοντρούς κορμούς με αρκετό ύψος. Ο δεύτερος πλάτανος βρίσκεται στα ανατολικά του και απέχει περίπου 15 μέτρα, αυτός ο πλάτανος αποτελείται από έναν κεντρικό κορμό με τουλάχιστον 5 μέτρα περίμετρο κορμού, και είναι εντελώς κούφιος.

 

Το Κράσι υπερηφανεύεται και δικαίως, για τα πρόσωπα που παραθέριζαν εκεί την δεύτερη δεκαετία του 20^ου αιώνα, όπως η οικογένεια Αλεξίου με την Έλλη Αλεξίου και την Γαλάτεια Καζαντζάκη, τον Νίκο Καζαντζάκη, τον Κώστα Βάρναλη και τον Μάρκο Αυγέρη.     

Μικρό μέρος του κειμένου προέρχεται από την Βικιπαίδεια